By Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Akay Ünal, özellikle üzüm bağlarında hasara neden olan zirai donun akabinde üreticilere gelecek yıl daha güzel randıman alınabilmesi için asmalarda budama süreci yapılmaması ihtarında bulundu.
Manisa’da 10 Nisan ve takip eden 3 gece arka arda tesirli olan ve bilhassa üzüm bağlarından ziyana yol açan zirai donun akabinde hasar tespit çalışmaları devam ediyor.
Hasar oluşan üzüm bağlarını gezen sigorta eksperleri ile tarım ve orman müdürlüğü takımları, raporlama çalışmalarını sürdürüyor.
Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Akay Ünal, AA muhabirine, Manisa’da 1 milyon dekara yakın üzüm bağının bulunduğunu söyledi.
Bölgede tesirli olan zirai donun tartıyla üzüme ziyan verdiğini lisana getiren Ünal, uzun yıllar sıcaklık ortalamaları göz önünde bulundurulduğunda bu taraftaki riskin nisanın sonuna kadar devam ettiğini belirtti.
Zirai dona karşı öncesi ve sonrasında uygulanacak önlemler olduğunu vurgulayan Ünal, şöyle konuştu:
“İlk evvel tarım sigortası ile eserinizi teminat altına almış oluyorsunuz. Don hadisesi sırasında da bilhassa yerden 0 ile 10 metre ortasındaki havanın karıştırılması gerekiyor. Havada oluşan düşük sıcaklığı bertaraf etmemiz lazım. Bunun için çeşitli formüller var. Birinci başta havayı karıştırıcı pervane üzere sistemler kullanabiliyoruz. Onun dışında yağmurlama ve damlama sulama üzere ortamın sıcaklık derecesini düşürebilecek sistemlerimiz var. Biraz daha sıkıntı olan ateş yakma, ortam sıcaklığını 1-2 derece artıracak tedbirler mevcut. Bağlarımızda salkım taslakları oluştuktan sonra sıfır derecenin altında daha az dayanabiliyor. Burada sulama yollarıyla ya da farklı sistemlerle 1-2 derecelik sıcaklık farkını artırabilmek bize muhafaza sağlıyor.”
Ünal, kentteki kimi bağların yağmurlama sulama formülüyle zirai dondan kurtarıldığına işaret etti.
Üreticileri zirai dondan kurtaracak metotlar konusunda bilgilendirmeye her vakit hazır olduklarını belirten Ünal, “Eğer kâfi suyumuz ve su basıncımız varsa sıcaklık düştüğünde yağmurlayıcılarımızı çalıştırıyoruz. Bu ortamın nemini, soğukluğunu alıyor. Nemli bir ortam yaratıyoruz ve böylelikle ziyandan kurtulabiliyoruz.” sözlerini kullandı.
Zirai don ziyanı sonrası yapılacak uygulamalar
Zirai don ziyanının akabinde yapılması gerekenler ile ilgili bilgiler veren Ünal, şunları kaydetti:
“Sigortalı üreticiler öncelikle sigorta eksperlerine ihbarda bulunması, olmayanların da tarım ve orman müdürlüklerine dilekçe ile başvurması gerekiyor. Rastgele bir eksper ya da denetim uzmanı gelmeden evvel de bağlarımızda budama ya da asma aralama üzere rastgele bir uygulama yapmamamız gerekiyor. Bildiğimiz üzere bir sonraki yılın üzüm randımanları, üzüm gözleri ya da çubukları randıman alabilmemiz için bu yıl olağan bir biçimde uygulamalarımıza devam etmemiz lazım zira asmalarda filizlenen ve ziyan gören ana gözlerin akabinde ‘primer’ ve ‘seconder’ dedikleri ikinci ve üçüncü gözler sürgün verecektir. Sürgünlerin ne kadar salkımlı ve verimli olduğuna nazaran budama ya da ek gübreleme süreçleri yapılabilir. Bilhassa gübreleme süreci lakin son sonuç bilhassa sigortalı alanlar için kesin ekspertiz hasat vaktinde olacağı için o vakit sonuna kadar rastgele bir budama süreci yapmamamız gerekiyor. Gelen eserlerin bakımını, sürgünlerin, bağımızın bakımını yapmalıyız ki bir sonraki yıl randıman oluşturabilecek salkım taslaklarını ve göz taslaklarını oluşturabilelim.”
