By Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, don afetinin 65 vilayetteki zirai faaliyetleri olumsuz etkilediğini belirterek, “Tarımsal üretimin devamlılığı için don afetinden ziyan gören tüm çiftçilerimizin ziyanlarının karşılanması için bir fon oluşturulmalı” dedi.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, Türkiye’nin birçok bölgesinde ziraî üretimi olumsuz etkileyen zirai don afeti ile ilgili açıklama yaptı. Bayraktar, 10-13 Nisan ortasında hava sıcaklıklarının eksi 15’lere kadar düşmesiyle Türkiye’nin birçok bölgesinde zirai don yaşandığını ve bu sebeple ziraî üretimde büyük ziyan meydana geldiğini belirtti. Bayraktar, 65’ten fazla vilayette tesirli olan don afetinin son yıllarda tarımı etkileyen en büyük doğal afetlerden biri olduğu vurgulayarak, zirai dondan etkilenen tüm çiftçilere geçmiş olsun dileklerinde bulundu. Şubat ayından bu yana üç büyük don hadisesinin gerçekleştiğini aktaran Bayraktar, “Şubat ayında Mersin, Adana ve Hatay başta olmak üzere birçok vilayetimizde yaşanan zirai don meyve bahçelerini vurdu. Mart ayında Manisa başta olmak üzere Ege Bölgesi’ndeki birçok vilayetimizde yaşanan don üzüm bağlarına ziyan verdi. Bu yaralar tam olarak sarılmadan gelen ve neredeyse tüm ülkeyi etkileyen don hadisesi, ziraî üretime darbe vurdu. Yaşanan zirai don afetiyle birlikte birçok dikili ve ekili eserde ziyan meydana geldi. Malatya ve Kahramanmaraş’ta başta kayısı olmak üzere ceviz, kiraz, üzüm, elma ve öteki meyveler; bunlara ek olarak şeker pancarı, çerezlik ayçiçeği ve yem bitkilerinde; Karadeniz Bölgesi’nde fındık ve çay başta olmak üzere kivi, hurma ve öteki meyvelerde; Ege Bölgesi’nde başta üzüm olmak üzere zeytin, incir, elma, ceviz, kiraz, ayva ve öteki meyvelerde; Marmara Bölgesi’nde şeftali, ahududu, armut, sofralık zeytin, incir, kivi, nektarin, erik, kiraz, elma, ayva ve fındık üzere meyveler ile kimi ekili alanlarda; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Antep fıstığı, badem, ceviz, nar, Trabzon hurması, dut ve başka meyvelerde; İç Anadolu Bölgesi’nde elma, armut, ayva, ceviz, kiraz, üzüm üzere meyveler ile birtakım ekili alanlarda; Akdeniz Bölgesi’nde ise karpuz, patates, narenciye ve sebzelerde ziyan meydana geldi” dedi.
Zirai dondan etkilenen eserlerin birçoğunun Türkiye’nin gururu olan ihraç eserleri olduğunu söyleyen Bayraktar, kelamlarına şöyle devam etti:
“Don ziyanının ülkemizin besin teminatına sekte vurmaması ve fiyatları artırmamasını umut ediyoruz. Dondan etkilenen eserlerin bir kısmında zararın boyutu yüzde 100’lere ulaşmış durumda. Kesin ziyan oranları ise lakin hasar tespit çalışmalarının bitmesinin akabinde netleşecek. Kimi bölgelerimizde kar yağışı ve zirai don riski devam ediyor. Bu bölgelerimizde alanda yaptığımız çalışmaların akabinde elde edeceğimiz bilgileri de kamuoyu ile paylaşacağız.”
“Çiftçilerin ziyanlarının karşılanması için fon oluşturulmalı”
İklim değişikliğinin de tesiriyle doğal afetlerin sayısının yıldan yıla arttığını vurgulayan Bayraktar, “2014 yılında 500 olan doğal afet sayısı 2024 yılında bin 257’ye çıktı. Doğal afetlerin sadece sayısında değil, şiddetinde de artış gözlemliyoruz. Yaşadığımız don olayı 4 gün sürdü ve hala daha don riski devam eden yerler var. Döneme zati borçla başlayan ve tek geçim kaynağı ziraî üretim olan çiftçilerimiz, doğal afetler sebebiyle telafisi sıkıntı ziyanlarla karşı karşıya kaldı. Ziraî üretimin devamlılığı ve kırsaldan göçün önlenmesi için don afetinden ziyan gören tüm çiftçilerimizin ziyanlarının karşılanması maksadıyla bir fon oluşturulmalı; çiftçilerimize nakit yardımı ve girdi takviyesi verilmelidir, bankalara ve Tarım Kredi Kooperatifleri’ne olan tüm borçları faizsiz olarak ertelenmeli ve yeni kredi imkanları açılmalıdır. Bu ortada Bakanlığımızın çiftçi maliyetlerinin karşılanması konusunda bir çalışma başlattığını öğrenmiş bulunuyor ve bunu olumlu karşılıyoruz” açıklamasında bulundu.
“Ziraat odalarımız alanda çiftçimizin yanında”
Zirai donun akabinde hasar tespit çalışmalarına başlandığını söz eden Bayraktar, şunları söyledi:
“Ziraat odalarımız da her doğal afette olduğu üzere alanda bu çalışmalara katılarak çiftçilerimizin yanında yer alıyor. Yaşadığımız don afeti sıradan bir doğal afet değil. Yaşanan her doğal afette çiftçilerimizin gelirlerini ve emeklerini koruyan tarım sigortalarının değeri anlaşılmaktadır. Ne yazık ki çiftçilerimizin büyük bir kısmı sigortalı değildir. Sigorta kapsamına girmeyen çiftçilerimizin de ziyanları karşılanmalıdır. Tarım Sigortası (TARSİM) yaptıran çiftçilerimiz ise hem sigortaların kapsamı hem de hasar tespit evrelerinde birtakım problemler yaşıyor. Çiftçilerimizin ziyanları konusunda hassas davranılmalı, üreticilerimizin ziyanları hakkaniyetli bir biçimde belirlenmelidir. Türk çiftçisi, ülke tarımının birçok yapısal meselesine karşın toprağını terk etmeyerek direniyor, üstüne bir anda gelen ve ne kadar tedbir alınsa da yetersiz kalınan doğal afetlerle uğraşıyor. Buna karşın üretmeye devam ediyor. Bu yüzden üreticilerimizin emeğinin gerisinde durmak hepimizin vazifesidir. Ülkemizde bir daha bu türlü bir doğal afetin yaşanmamasını ümit ediyor, tüm çiftçilerimize tekrardan geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.” – ANKARA
