By 
TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ) tarafından geliştirilen HÜRJET tarihi bir muvaffakiyet yakalayarak İspanya Hava Kuvvetleri’nin yeni jenerasyon eğitim uçağı ihalesini kazandı. İspanya’da F-5 uçakları emekliye ayrılacak ve yerine HÜRJET kullanılacak. İspanya Hava Kuvvetleri ile TUSAŞ ortasında aylar süren görüşmeler sonucunda muahede sağlandı. Madrid’deki Memleketler arası Savunma Fuarı FEINDEF 2025’te taraflar ortasında muahede imzalandı. Böylece bir vakitler yurt dışından eğitim uçağı satın alan Türkiye, Avrupa’ya jet motorlu eğitim uçağı ihraç eder hale geldi.
İspanya Hava Kuvvetleri için üretilecek HÜRJET’lerde TUSAŞ ile Airbus arasında iş birliği yapılacak. Uçaklar Türkiye’de üretilecek ve Airbus’ın çeşitli alt sistemleri kullanılacak. FEINDEF 2025’te İspanya Hava Kuvvetleri kaplamalı HÜRJET sergilendi. İspanya, F-5 uçaklarını emekliye ayırmak için HÜRJET dahil olmak üzere Boeing T-7, Korea Aerospace Industries T-50 ve Leonardo M-346 için görüşmeler yapmıştı. HÜRJET’in yeni kuşak aviyonik sistemleri, gemiden kalkış iniş yapabilecek olması ve İspanyol şirketlerin üretime entegre edilmesi sayesinde ihaleyi TUSAŞ kazandı.
HÜRJET’in 2026 yılında Türk Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslim edilmesi bekleniyor. Birinci versiyonlarda General Electric tarafından üretilen F404 motorundan güç alacak. Sonraki yıllarda ise yerli motor entegre edilecek.
HÜRJET özellikleri neler?
TUSAŞ tarafından geliştirilen HÜRJET, Türkiye’nin birinci jet motorlu uçağı oldu. TSK’nın jet tekamül eğitimlerinde kullandığı T-38 ve akrotim şovlarında kullandığı F-5 uçaklarının yerini alması için tasarlandı.
HÜRJET sınıfına nazaran gelişmiş tasarım özellikleri, yüksek performansı ve çağdaş teknolojilere sahip kokpiti ile öne çıkıyor. HÜRJET, General Electric tarafından üretilen F404 motorundan güç alıyor. Bu motor; F-117 Nighthawk, F/A-18 Hornet, F-20 Tigershark ve T-50 Golden Eagle uçaklarında da kullanılıyor. TEI, HÜRJET’e yerli motor geliştirmek için çalışmalarını sürdürüyor.
HÜRJET’in TCG Anadolu’dan iniş ve kalkış yapabilen özel versiyonu için çalışmalar başladı. Bu versiyonun testlerine 2028 yılında başlanacağı açıklandı.
HÜRJET teknik özellikleri
- Uzunluk: 13,7 m / 44,9 ft
- Kanat Açıklığı: 9,5 m / 31,2 ft
- Yükseklik: 4,1 m / 13,5 ft
- Kanat Alanı: 25 m2 /270 ft2
- İtki: 17.700 lbf
- Menzil: 1.060 nmi
- Tırmanma Oranı: 48.500 fpm
- Servis Tavanı: 45.000 ft
- Azami Kesintisiz G: 6.3 G @ 15.000 ft
- Yük Kapasitesi: 7.500 lbs
- Azami Hız: 1,4 Mach
- G Limitleri: +8g / -3g
- Gelişmiş Jet Eğitimi
- Öncü Avcı Eğitim Uçağı
- Hafif Taarruz (Yakın Hava Desteği)
- Eğitimlerde “Red Aircraft” Görevi
- Hava Devriyesi (Silahlı ve Silahsız)
- Akrobatik Şov Uçağı
HÜRJET’in öne çıkan yetenekleri
- Yüksek AoA kontrolü
- Baş Üstü (Head-up) Göstergesi (HUD)
- Kaska Monteli Gösterge (Koşullu)
- Tam Otorite, Dijital Denetimli Uçuş Sistemi
- Gelişmiş İnsan Makine Arayüzü, F-35 ve MMU için Minimum Alışma Zamanı
- Intra & Inter Bilgi Linki
- Gece Görüşüne Uyumlu (AJT, LIFT)
- Havada Yakıt İkmali (AJT için Kuru, LCA için Sıvı)
- Rahat İdare
- Gömülü Taktik Eğitimi ve Canlı Sanal Yapan Eğitim Sistemleri
- Otonom Operasyonlar için APU
- Hava-Hava, Hava-Yer Atış Kabiliyeti
