By Sudan’ın Ankara Büyükelçisi Az Yousif Eltayeb, Süratli Dayanak Kuvvetleri’ne (HDK) karşı ilerleme kaydeden ordunun Hartum’u denetim altına aldığını belirterek, Türkiye ile ilgilere dair, “Türkiye’ye çok teşekkür ediyoruz, minnettarız. Çok takviye oldu. Türkiye, gerçek ve samimi bir ortak.” dedi.
Eltayeb, Sudan’daki son duruma ve gelişmelere ait AA muhabirine değerlendirmede bulundu.
Başkent Hartum’un birkaç kısım haricinde büsbütün Sudan ordusunun denetiminde olduğunu lisana getiren Eltayeb, HDK’nin hala denetimi sağlamaya çalıştığını ve sivilleri gaye aldığını söyledi.
Eltayeb, 27 Nisan’da HDK’nin Hartum’un Umdurman bölgesindeki Salha Mahallesi’nde 31 sivili öldürdüğünü, başka bölgelerde durumun denetim altında olduğunu lakin Darfur’da HDK ögelerinin hala bulunduğunu lisana getirdi.
HDK’nin Kuzey Darfur eyaletinin merkezi Faşir’e yönelik ablukasının iki yıla yakındır sürdüğünü anlatan Eltayeb, Faşir’e de tekraren saldırdığını söz etti.
HDK’nin dünyaya “hala var olduklarını” göstermeye çalıştığını lakin gerçekte kaybettiğini ve çaresiz hale geldiğini belirten Eltayeb, “Öğrendiğimize nazaran, Sudan dışından denetim edilen çağdaş stratejik dronlar kullanıyorlar. Bu dronlar, altyapıyı, bilhassa de Sudan’ın kuzeyi ve merkezindeki elektrik santrallerini maksat almak için kullanılıyor.” formunda konuştu.
Eltayeb, bunun halkın hayatını etkilemesi sebebiyle hakikaten sıkıntı bir durum olduğuna işaret etti.
Teknokrat hükümet duyurulacak
Eltayeb, Şubat’ta Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından duyurulan ulusal diyaloğu, nitelikli geçiş hükümetini, anayasal bildirinin incelenmesini ve muhtemel ateşkes kurallarını içeren yol haritasına dair sürecin ilerlediğini, siyasi partilerin ve sivil toplumun bunu kabul ettiğini ve memnuniyetle karşıladığını belirtti.
Çok yakında teknokrat hükümetin duyurulacağı süreçte olduklarını lisana getiren Eltayeb, yol haritasının büsbütün uygulanmasının, HDK’nin ortadan kaldırıldığı ve Sudan’da barışın yine tesis edildiği vakit mümkün olabileceğini söyledi.
“Sudan’da kıtlık yok”
Birleşmiş Milletler Dünya Besin Programı (WFP) Sudan Acil Durum Koordinatörü Samantha Chattaraj’nın ülke nüfusunun yarısına tekabül eden yaklaşık 25 milyon kişinin akut açlıkla karşı karşıya olduğu ihtarına ait Eltayeb, “Aslında durum, Dünya Besin Programının göstermeye ya da açıklamaya çalıştığı üzere değil. Sudan’da kıtlık olmadığını düşünüyoruz.” dedi.
Eltayeb, HDK tarafından abluka altında tutulan Faşir bölgesinde sorun bulunduğuna işaret ederek, 1 milyon insanın o bölgede yaşadığını ve HDK’nin yardımlara müsaade vermemesi nedeniyle besin sağlanmasının zorlaştığını söyledi.
HDK’nin yardım kuruluşlarına da müsaade vermediğini kaydeden Eltayeb, “Bunların dışında Sudan’ın birçoklarında bu yılki üretim düzgündü zira hasat güzeldi. Çiftçilerin birden fazla inançlı bölgelerdeydi, o nedenle savaştan bu yana sorun yoktu. Sorgum ve darı üretmeye başladılar ve bu yılki üretim çok yüksekti.” sözlerini kullandı.
Eltayeb, hükümetin insani yardım kuruluşlarıyla da işbirliği içinde olduğuna dikkati çekerek, WFP’ye ve öteki kurumlarla Sudan’ın farklı bölgelerindeki insanlara ulaşmaları için yardımcı olduklarını belirtti.
Sudan, Türk hükümetine ve halkına minnettar
Eltayeb, Sudan’a verdikleri takviye hasebiyle Türk hükümetine ve halkına minnettar olduklarını belirterek, teşekkürlerini iletti. Ayrıyeten, Türkiye’nin birinci günden itibaren insani yardım takviyesi sağladığını hatırlattı.
Geçen hafta Mersin’den Port Sudan’a dördüncü yardım gemisinin gönderildiğini kaydeden Eltayeb, İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı tarafından yollanan geminin 1600 ton besin, çadır ve kıyafet taşıdığını anlattı.
Eltayeb, Sudan’daki durumun başından bu yana yaklaşık 10 bin ton yardım gönderildiğini kaydederek, “Türkiye’ye çok teşekkür ediyoruz, minnettarız. Çok dayanak oldu. Türkiye, gerçek ve samimi bir ortak.” dedi.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) Aralık 2024’ten bu yana Port Sudan’da ofis açarak faaliyetlerine devam ettiğini söyleyen Eltayeb, sıhhat kesiminde Sudan’ın farklı bölgelerinde faaliyette bulunduklarını lisana getirdi.
Türk Hava Yollarının (THY) da haziranda Port Sudan’a seferlere başlayacağını belirten Eltayeb, “Bu, Türkiye’nin çok güç ve kıymetli bir devirde Sudan’a yardım etme konusunda ne kadar istekli ve samimi olduğunu gösteriyor.” dedi.
Eltayeb, Türkiye’nin Sudan’ı her vakit siyasi olarak desteklediğine ve arabuluculuk yapmayı denediğine işaret ederek, Türk hükümetine bu değerli periyottaki dayanaklarından ötürü minnettar olduklarını kelamlarına ekledi.
