İngiltere’de Perşembe günü mahallî idarelerin bir kısmı için düzenlenen seçimlerden birinci sırada çıkmayı başaran göç karşıtı sağcı parti Islahat UK’in önderi Nigel Farage, elde ettikleri kazanımları “eşi gibisi görülmemiş” ve “iki partili siyasetin sonu” olarak niteledi.
Parti, 10 belediye meclisinin denetimini ele geçirdi, iki belediye başkanlığı yarışını kazandı ve Parlamento için yapılan Runcorn and Helsby orta seçiminde saflarına beşinci bir milletvekili ekledi.
İktidardaki İşçi Partisi ve ana muhalefetteki Muhafazakar Parti ise seçimde büyük kayıplar yaşadı.
23 lokal idare için yapılan seçimlerde partilerin kazandıkları sandalye sayısı ve bir evvelki seçime nazaran gerçekleşen değişim şöyle oldu:
Başbakan Sir Keir Starmer halkın, iktidara geçen yıl gelen İşçi Partisi hükümetinin yararlarını şimdi hissetmediğini söylerken, Muhafazakar başkan Kemi Badenoch partisini bir defa daha “güvenilir” bir alternatif haline getirme kelamı verdi.
Ülkede göç aykırısı siyaseti ve Brexit’e verdiği dayanakla bilinen Nigel Farage, Cumartesi günü yaptığı açıklamada “İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Britanya’da hiç kimse bir mahallî seçimde hem Personel Partisi’ni hem de Muhafazakârları yenemedi” dedi.
Farage, ABD Başkanı Donald Trump’ın .
İşçi Partisi’nde iç tartışma
The Times gazetesinde yazan Başbakan Keir Starmer ise seçimlerden çıkarılması gereken dersin, “ülkenin ideolojik bağnazlığa gereksinim duymadığı” olduğunu söyledi, “Şimdi insanlara istedikleri ülkeyi verme konusunda hızlanmanın tam zamanı” dedi.
Ancak İşçi Partisi içinde kimileri, en fakir emekliler hariç tüm emeklilere yapılan kışlık yakacak ödemelerinin kesilmesi kararının seçmenleri soğuttuğunu söyleyerek başbakana siyaset değişikliği çağrısında bulundu.
İşçi Partisi milletvekili Rachael Maskell BBC’ye verdiği demeçte hükümeti kesintilerden vazgeçmeye çağırdı:
“Parti olarak, en fakirlerin cebinden almak yerine, zenginliği nasıl daha yeterli tekrar dağıtabileceğimize bakma yetkisine sahip olduğumuza inanıyorum.”
Muhafazakar Parti önderi özür diledi
Sonuçların muhakkak olmasıyla birlikte Muhafazakar Parti önderi Badenoch, mağlup olan Muhafazakar meclis üyelerinden özür dileyerek şunları söyledi:
“İşçi Partisi’ne karşı sağlam bir alternatif olarak görüldüğümüz pozisyona geri dönmemizi sağlayacağım.”
Badenoch Telegraph gazetesine yazdığı yazıda şunları söyledi:
“Bu kadar çok yetenekli, çalışkan Muhafazakar meclis üyesinin koltuklarını kaybettiğini görmekten derin keder duyuyorum. Bunu hak etmediler – ve kaybetmemizin nedeni onlar değildi.”
Badenoch hezimetlerine münasebet olarak , geçen yıl öncesinde partinin 14 yıldır hükümette olmasını ve “moralleri ve kaynakları tüketen cezalandırıcı bir genel seçim” geçirmesini suçladı.
Ayrıca, partinin 2021’de kazandığı birçok mahallî koltuğu savunmanın “zor bir görev” olduğu görüşünü yineledi.
Sonuçlar Muhafazakarların korktuğundan da kötü oldu ve parti yalnızca Islahat’ın değil Liberal Demokratların da gerisinde kaldı.
Muhafazakarlar 674 belediye meclisi sandalyesini ve savunduğu 16 belediye başkanlığının tümünü kaybetti – fakat Cambridgeshire ve Peterborough belediye başkanlığını Personel Partisi’nden aldı.
Muhafazakar Partili siyasetçi Roger Gough, BBC’ye verdiği demeçte partinin yapması gereken çok büyük bir iş olduğunu söyledi:
“Hala hükümette olduğumuz devirde yaşananların gölgesi altındayız.”
“Bu gölge geçen yıl sandık başına gittiğimizde de üzerimizdeydi ve hala kalkmış değil.
“Bazı durumlarda vakit alacak önemli karşılıklar bulmak ile daha kısa vadede inandırıcı bir konum oluşturmak ortasında gerçek bir baskı var.
“Açıkçası şu ana kadar bu gerçekleşmedi, bu yüzden son birkaç gün içinde pek çoğumuz seçimlerde bedel ödedik.”
Muhafazakar Parti’nin kıdemli siyasetçilerinden Richard Fuller, partinin “işe yarayacak siyasetler üzerinde derinlemesine düşünmesi, bunları uygulamaya koyacak insanlara sahip olduğumuzdan emin olması ve akabinde itimadı tekrar kazanması gerektiğini” söyledi.
Fuller, Muhafazakarların Islahat ile bir mutabakat yapmayacağını söyledi ve Farage’ın “Muhafazakar Parti’yi yok etmek istediğini çok açık bir halde söz ettiğini” kelamlarına ekledi.
İkinci sıradaki Liberal Demokratlar: Muhafazakar Parti’nin yerini aldık
Liberal Demokratlar belediyelerdeki sandalye sayısını 163 artırıp üç belediyenin de başkanlığını kazanarak seçimden memnun ayrılan bir diğer parti oldu.
Partinin başkanı Sir Ed Davey, “Orta İngiltere’nin partisi” olarak Muhafazakarların yerini aldıklarını söyledi.
Liberal Demokratların eğitim sözcüsü Munira Wilson Today programına verdiği demeçte partinin “hem mahallî hem de ulusal seviyede İngiliz değerlerini savunduğunu” söyledi:
“Bu parti, ister sıhhat ve bakım hizmetleri olsun, ister çukurların onarılması olsun, insanların önemsediği hususlar üzerinde çalışacak ya da dünya sahnesinde Britanya’nın çıkarlarını savunacak ve Donald Trump gibilere karşı duracak bir partidir.”
Yeşil Parti de birtakım kazanımlar elde ederek sandalye sayısını 44 artırdı.
Yeşiller üyesi Barones Jenny Jones, BBC’ye yaptığı açıklamada partinin sekiz yıldır her seçimde meclis üyelerini arttırdığını söyledi:
“Görünüşe nazaran beş partili bir siyaset periyodu yaşanıyor ve bu bizim için çok yeterli, zira beşerler bunun Emekçi Partisi ve Muhafazakar Parti ortasında bir seçim olmadığını görür görmez, kendilerine uygun siyasetler aramaya başlıyorlar.”