By Muğla’nın Türkiye’de ihracat şampiyonu olduğu ve ihracatın yıldızlarından su eserleri kesimi, son 5 yılda ihracatını ikiye katlayarak 1 milyar 10 milyon dolardan 2 milyar 20 milyon dolara taşıdı. Muğla’dan 2024 yılında 93 bin 122 ton su eserleri ihraç edilerek 625 milyon 600 bin dolar gelir elde edildi.
Türkiye’de 2002 yılında Bin 245 olan su eserleri yetiştiricilik tesisi sayısı 2024 yılı sonunda yüzde 94’lük artışla 2 bin 427’ye yükseldi. Bu artış üretime de yansıdı. 2002 yılında 50 bin ton olan yetiştiricilik kapasitesi, 2024 yılı sonunda 850 bin tona ulaştı. Üretimdeki artış ihracattaki sıçramayı beraberinde getirdi. Dünya’nın en ünlü restoranlarında Türk su eserleriyle hazırlanan menülerin en çok tercih edilenler ortasında yer aldığını paylaşan Türkiye Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Lideri Sinan Kızıltan, Türk su eserlerinin dünyanın her tarafında büyük beğeniyle tüketildiğini lisana getirdi.
Levrek, çipura ve Türk somonu ihracatı sırtladı
Türk su eserleri bölümünün AR-GE çalışmalarına da yük verdiğini vurgulayan Kızıltan, “Türk su eserleri kesimi son yıllarda Türk somonu çeşidinde değerli yol kat etti. 2019 yılında 29 milyon dolar olan ihracatımız 2024 yılı sonunda 498 milyon dolara ulaştı. Bölümün 5 yılda 1 milyar doları aşan ihracat artışını Türk somonu domine etti. Levrek ihracatımız 331 milyon dolardan 570 milyon dolara, çipura ihracatımız 286 milyon dolardan 508 milyon dolara çıktı. İhracatımızdaki artışı bu üç cinsimiz sırtladı” biçiminde konuştu.
Pazar çeşitliliği fazla
Türk su eserleri dalının pazar çeşitliliğine de temas eden Kızıltan şöyle devam etti. “100’den fazla ülkeye taze, dondurulmuş, fileto, tam, füme olarak su eserlerimizi talep edilen biçimde gönderiyoruz. İhracat faaliyetlerimiz, Batı ve Doğu Avrupa’dan Kuzey Afrika’ya, Orta Doğu’dan Körfez ülkelerine, Uzak Doğu’dan Güneydoğu Asya’ya, Kuzey ve Güney Amerika’dan Orta Asya’ya, Kafkasya’dan Balkanlar’a, Sahra Altı Afrika’dan İskandinavya’ya ve hatta Okyanusya’ya kadar geniş bir coğrafyayı kapsıyor. Bu geniş ihracat ağı, milletlerarası pazarlarda güçlü bir varlık göstermenin ve global ölçekte sürdürülebilir ticari münasebetler kurmanın somut bir göstergesidir”
2002 yılında 50 bin ton olan kapasite, 850 bin tona ulaştı
Türk su eserleri bölümünde sürdürülebilir yetiştiriciliğin süratle arttığını, ileri teknolojiye dayalı akuakültür tesislerinin yaygınlaştığını aktaran Lider Kızıltan, “2002’de 50 bin olan tesis kapasitemiz, 2024 prestijiyle 850 bine ulaşmış durumda ve bu sayının daha da artacağına inanıyoruz. Ar-Ge yatırımları sayesinde daha verimli ve etraf dostu metotlar yaygınlaşıyor. Bilhassa deniz kirliliğini azaltmaya yönelik çalışmalar, uzun vadede dalımızı daha sürdürülebilir hale getirecek. Son yıllarda yapılan yatırımlar ve modernizasyon çalışmalarının tesiriyle, Türkiye’nin balıkçılık filosu epeyce gelişmiş bir düzeye ulaşmıştır. Filomuzda, klâsik kıyı balıkçılığı yapan teknelerden, açık deniz avcılığına uygun büyük ölçekli gemilere kadar geniş bir yelpazede araçlar bulunmaktadır. Bilhassa büyük ölçekli gemiler, gelişmiş teknolojilerle donatılmış olup balıkçılığı daha verimli ve sürdürülebilir hale getirmektedir” sözlerini kullandı.
İhracatta birinci üç ülke Rusya, İtalya ve Hollanda
Türk su eserleri bölümünün en fazla ihracat yaptığı ülkelere bakıldığında Rusya Federasyonu 435 milyon dolarlık taleple birinci sırada yer aldı. İtalya, 239 milyon dolarlık Türk su eserleri ithalatıyla tepe ortağı olurken, tepenin üçüncü basamağında 170 milyon dolarla Hollanda yer buldu. Türkiye, en büyük dördüncü ihraç pazarı Yunanistan’a 164 milyon dolarlık su eserleri ihraç ederken, beşinci sıradaki ülke 159 milyon dolarlık taleple İngiltere oldu. Orkinos balığı ihracatında açık orta birinci ülke olan Japonya’ya 2024 yılında 115 milyon dolarlık su eserleri ihraç edildi. Türk su eserleri bölümünün hava kargoyla büyük başarılara imza attığı Amerika Birleşik Devletleri’ne yapılan su eserleri ihracatı 93 milyon dolara ulaştı. Türkiye’nin klasik ihraç pazarı Almanya’ya 76 milyon dolarlık su eserleri ihraç edilirken, İspanya 63 milyon dolarlık ihracatla dokuzuncu sıraya ismini yazdırdı. Güney Kore 40 milyon dolarlık Türk su eserleri talebiyle 10. ülke olarak listede yerini aldı. Birinci 10 ülkeye yapılan ihracat 1 milyar 592 milyon dolara ulaştı. – MUĞLA
