By Türkiye’yi sarsan 15 yaşındaki Mattia Ahmet Minguzzi cinayetinde katilin 18 yaşından küçük olması sebebiyle indirimli ceza alacak olması tartışma konusu olmuştu. 24 yıla kadar mahpus cezası talebiyle iddianame hazırlanan katil, ‘çocuk indirimi’ uygulanacağı için hukukçulara nazaran 10 yıl sonra cezaevinden kaideli olarak salıverilebilecek.
CEZALARIN ARTIRILMASI İÇİN ADIM ATILIYOR
Türkiye Gazetesi’nin haberine nazaran hem Minguzzi’nin ailesi hem de kamuoyu indirimli ceza uygulamasına reaksiyon gösteriyor. Bu çerçevede, önümüzdeki günlerde TBMM’nin “Yeni ‘Minguzzi’ler olmasın” diye çocuk katillere verilen cezaların artırılması için adım atması bekleniyor. TBMM’de kurulan araştırma kurulunun raporunda da kelam konusu cezaların artırılmasına yönelik teklifler yer alacak.
Türk Ceza Kanunu’na nazaran 12 yaşını doldurmamış olan çocukların ceza sorumluluğu bulunmuyor. Yeniden 15 yaşını doldurmamış olanların işlediği fiilin tüzel mana ve sonuçlarını algılayamaması hâlinde de bir ceza sorumluluğuna yer verilmiyor. Fiili işlediği sırada 15 yaşını doldurmuş olup da 18 yaşını doldurmamış olan şahıslar hakkında hata, ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasını gerektirdiği takdirde 18 yıldan 24 yıla, müebbet mahpus cezasını gerektirdiği takdirde ise 12 yıldan 15 yıla kadar mahpus cezasına hükmolunuyor. TBMM Araştırma Kurulunun teklifleri ortasında kelam konusu bu cezalara yeni bir kademelendirme getirilmesi ve cezaların artırılması yer alıyor.
AVRUPA’DAKİ CEZALAR TÜRKİYE’DEN DAHA CAYDIRICI
Birçok Avrupa ülkesinde de çocuk suçlularla ilgili cezalar Türkiye’den daha caydırıcı. Komite, Avrupa’daki örnekleri de inceleyerek bilhassa Minguzzi örneğinde olduğu üzere, vahşice işlenen cinayetlerde katil 18 yaşından küçük olsa bile daha ağır bir ceza uygulanmasını gündeme getirecek. Kimi ülkelerde çocuk failler, işledikleri suça nazaran yetişkin üzere yargılanıyorlar ve yetişkinlere verilen cezalar uygulanıyor.
ABD’de birçok eyalette ağır cürüm işleyen 16-17 yaşındaki çocuklar, yetişkin üzere yargılanabiliyor. Kimi eyaletlerde bu hudut 14 yaşa kadar düşüyor. ABD’de 1993 tarihli bir davada mahkeme, 4 yaşındaki bir çocuğu vahşice öldüren 13 yaşındaki çocuğu yetişkin olarak yargılamış ve ceza indirimi uygulamamıştı. Kanada’da 14 yaş üstü hatalılar, tekrar işledikleri kabahatin tartısına nazaran yetişkin mahkemesinde yargılanabiliyor. İngiltere’de de ağır kabahat işleyen 10 yaş üstü çocuklar, özel çocuk mahkemeleri yerine öbür mahkemelerde yargılanıyor. Öte yandan cinayetle ilgili yaşları 18’den küçük iki zanlı hakkında daha gözaltı kararı verildi.
