By 
Yapay zeka teknolojilerinin öncülerinden OpenAI ile en büyük destekçisi Microsoft ortasında milyarlarca dolarlık iş paydaşlığı yine şekilleniyor. Taraflar, OpenAI’ın gelecekte halka arz edilebilmesi için yürütülen kurumsal dönüşüm planlarının merkezinde yer alan kapsamlı bir müzakere sürecinde. Lakin bu süreçte hem teknoloji devinin çıkarlarının korunması hem de OpenAI’ın köklerine bağlı kalma gayesi dengelenmeye çalışılıyor. 13 milyar dolarlık dayanağın karşılığı ne olacak?
Financial Times’a nazaran OpenAI’ın bugüne kadar Microsoft’tan aldığı 13 milyar dolarlık yatırım, artık yine masaya yatırılmış durumda. Şirketin kâr hedefi gütmeyen yapısından uzaklaşıp daha klasik bir ticari yapıya dönüşmesini içeren plan kapsamında, Microsoft’un bu dönüşüm karşılığında ne kadar pay alacağı büyük bir pazarlık konusu.
Konuya yakın kaynaklara nazaran Microsoft, 2019 yılında yaptığı birinci yatırımda imzaladığı ve 2030’a kadar geçerli olan muahedeyi da yine yapılandırmak istiyor. Bu muahede, Microsoft’un OpenAI teknolojilerine erişimini ve gelir paylaşımını içeriyor. Yeni görüşmelerde ise Microsoft’un, gelecekteki yapay zeka teknolojilerine erişimini garanti altına almak için hisselerinin bir kısmından feragat etmeyi bile düşündüğü belirtiliyor.
Halka arz ve “kamu faydasına şirket” modeli
OpenAI, geçtiğimiz günlerde tartışmalı bir planı rafa kaldırarak dönüşüm sonrasında denetimin hala kâr maksadı gütmeyen idare şurasında kalacağını açıkladı. Lakin şirket, iş kolunu “kamu faydasına çalışan şirket” yapısına dönüştürme gayesinden vazgeçmedi. Bu yapı, toplumsal yarar emeliyle faaliyet gösterirken yatırımcılara pay sunulmasına da imkan tanıyor.
Bu ağır dönüşümü tamamlamaya çalışan şirket için işler kolay değil. Çünkü bir müddettir iki firma ortasında soğuk rüzgarların estiği söyleniyor. OpenAI, kendi altyapı projeleri için SoftBank ve Oracle gibi devlerle iş birliği arayışına girerek temelinde Microsoft’a direkt rakip haline gelmişti.
Bu soğukluğa karşın iki firma yakından çalışmayı sürdürüyor. Microsoft, OpenAI’ın teknolojilerinden yararlanırken karşılık olarak da büyük ölçüde bilgi süreç gücü sağlıyor. Fakat rahatsız bir bölümün olduğu da aşikâr. Çünkü Microsoft’taki kıdemli bir çalışan OpenAI’ın “para ve hesaplama gücünü verin, gerisine karışmayın” yaklaşımının “kibirli” bir tavır olduğunu söz etti.
Bu kurallar altında iki firma ortasındaki görüşmelerin gerilimli bir ortamda yürütüldüğünü söylemek yanlış olmayacaktır. Görüşmelerin an itibariyle hangi evrede olduğu belirtilmezken OpenAI’ı bekleyen tek mahzur bu değil. Firmanın kurumsal dönüşüm planı sırf yatırımcıları değil, birebir vakitte yasal düzenleyicileri de ikna etmek zorunda.
