By Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Siyasi Topluluğu Altıncı Doruğu’na katılmak üzere gittiği Arnavutluk’un başşehri Tiran’dan dönüşünde uçakta gündeme ait değerlendirmelerde bulundu, gazetecilerin sorularını cevapladı.
Avrupa’nın ekonomik ve askeri güvenliği, rekabetçiliğin korunması ve göç üzere ortak sınamalar ve bunlara mukabelede bulunmak üzere iş birliği metotlarının değerlendirildiğini belirten Erdoğan, “Avrupa Siyasi Topluluğunun 2022 yılında Prag’da yapılan birinci doruğu ile geçtiğimiz yıl Kasım ayında Budapeşte’de düzenlenen 5. tepesine de iştirak etmiştim. Her iki tepe toplantısında da bölgesel ve global bağlamda karşı karşıya kaldığımız meseleleri ve tahlil yollarını aktarmıştım. Tiran Doruğunda de Türkiye’nin Avrupa’nın güvenliği, refahı ve istikrarı için kilit rolünün altını çizdim. Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için son günlerde sürdürdüğümüz temaslara dair bilgi paylaştım. Avrupa’da barış ve istikrarın yine tesisi için, yapılması gerekenlerin ve ülkemizle iş birliğinin kıymetini bir kere daha vurguladım. Avrupa Güvenlik Mimarisi ve Savunma Sanayii alanındaki düzenekleri tekrar ele aldığımız bu günlerde, Türkiye’nin Avrupa’nın geleceğindeki vazgeçilmez rolünü söz ettim.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti;
Tüm bu alanlarda daha derin iş birliğinin önündeki siyasi mahzurların ve ön yargılı tavırların artık geride bırakılması vakti gelmiştir. Aksi takdirde Avrupa’nın çok gereksinim duyduğu dönüşümü yakalaması mümkün olmayacak ve rekabet gücü her manada çok daha azalacaktır. Amerikan Lideri Sayın Donald Trump, Rusya Devlet Lideri Sayın Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Lideri Sayın Volodimir Zelenskiy ile Ukrayna’da barışın bir an evvel tesisi maksadıyla yürüttüğümüz hassas sürece, Avrupa Birliği dahil ilgili tüm tarafların takviyesini bekliyoruz. Yaptığım hitapta ve ikili temaslarda Gazze’de yaşanan insanlık dramı ve Batı Şeria’ya yönelik hücumlar karşısında Avrupa’nın sessiz kalma lüksü olmadığını tekrar vurguladım. Netanyahu hükümeti üzerindeki baskının artırılması için eldeki tüm araçları kullanmaya devam edeceğiz.
Suriye’nin terörden temizlenmesi, yaptırımların kaldırılarak yine inşa faaliyetlerine başlanması için, Avrupa’nın da sorumluluk alması gereklidir. ABD Lideri Sayın Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması kararını bu bağlamda çok kıymetli ve manalı buluyorum. Dostum Trump’ın kararının, Avrupa Birliği başta olmak üzere ilgili tüm taraflara örnek olmasını temenni ediyorum. Bu kanılarla ziyaretimizin ve istişarelerimizin hayırlara vesile olmasını diliyorum.
“Alınan kararların tatbikini çok yakından takip edeceğiz”
(Terör örgütü PKK’nın fesih ve silah bırakma kararı) Terörsüz Türkiye’nin son amacı belirlidir. Silahları gömmek. Terör örgütünün silahlarını büsbütün bırakması, fesih kararının eksiksiz biçimde uygulanması, illegalitenin terk edilmesi kaide. Alınan kararların tatbikini çok yakından takip edeceğiz. Şehitlerimizin manevi anısına, şehit yakını ve gazilerimizin haklarına halel getirmeden terörsüz Türkiye’ye kavuşacağız.
Terörün, Türkiye’nin gündeminden büsbütün çıkmasıyla birlikte yesyeni bir devrin kapısı aralanacaktır. Bakın, terör belası yıllarca bu ülkenin ayağına vurulmuş bir prangaydı. Süratimizi azaltan, ayaklarımızı bağlayan zincirleri kırmaya başladık. Terör örgütünün, bulunduğu bölgeleri terk etmesiyle Güneydoğu’da, Doğu’da halaylar niçin çekildi? Bütün bu halayların bir manası vardı. Artık Doğu’ya, Güneydoğu’ya huzur geldi diye benim vatandaşım orada halaylar çekti. Bölgeye gelen bu huzuru, bu refahı Tayyip Erdoğan kendi için istemiyor, ülkesi için istiyor, bölgesi için istiyor. Şunu bir kere çok güzel bilmemiz lazım. Bütünüyle bu bölgede ekonomik ayağa kalkış, bu huzur iklimiyle bir arada olacak. Benim Doğu’daki, Güneydoğu’daki halkımın hayatı çok daha farklı bir hale gelecek. Hem ticari hayat canlanacak hem de benim vatandaşım caddelerde, sokaklarda nefes alacak. Yaylalar canlanacak, ayağa kalkacak. Çobanlarımız yaylada sürüsüyle birlikte inançlı formda hayat sürdürebilecek. Ülkemin dört bir yanında da artık huzur, tam manasıyla hissedilecek. Birkaç cılız ses çıkıyor, vatandaşımız sürece sahip çıktıkça bu sesler de kesilecek. Beklentimiz, terör defterinin bir daha açılmamak üzere kapanmasıdır.
“Bağdat ve Erbil idaresinin bu süreçte nasıl yer alacağına ait planlamalar var”
Bundan sonra örgütün feshi ve silahların teslimi ile ilgili çalışmaların nasıl yapılacağı, devletimizin güvenlik ünitelerinin takibindedir. Sonlarımız dışındaki teröristlerin silahlarının ne biçimde teslim edileceği ile ilgili komşularımızdaki muhataplarıyla da görüşmeler yürütülüyor. Bağdat ve Erbil idaresinin bu süreçte nasıl yer alacağına ait planlamalar var. Silahların teslimi ve örgütün büsbütün tasfiyesi gerçekleştiğinde ise birlik ve beraberliğimizi güçlendiren adımlarla terörün büsbütün Türkiye gündeminden çıkışı sağlanacaktır. Annelerin, babaların yüreklerine su serpilecektir. Şiddetin büsbütün devreden çıkması, sivil siyasetin güçlenmesini beraberinde getirecek. Türkiye’nin gayelerine daha kolay ulaşması mümkün olacaktır. Bu adım, tıpkı vakitte Irak ve Suriye’nin de huzuruna, kalkınmasına, istikrarına hizmet edecektir. Biz halihazırda Suriye idaresi ile çok âlâ bağlantılara sahibiz. Suriye Cumhurbaşkanı Sayın Ahmed Şara iki sefer Türkiye’ye geldi. Son derece verimli görüşmelerimiz oldu. Sorduğunuz soruyla ilgili birinci etapta Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan, İstihbarat Liderimiz İbrahim Kalın ve Savunma Bakanımız Yaşar Güler görüşmeler yaptılar. Temaslarımız sürüyor. İnşallah umduklarımıza vasıl olacağız.
“Bu kararlılıkta milletimin çok çok büyük hissesi var”
Milletin içinde olmadığı, milletin işlevsel olmadığı bir zafer düşünülebilir mi? Şu anda benim en doğudan en batıya, en kuzeyden en güneye vatandaşım bu işin içinde. Millet bu işin içinde. Bu kararlılıkta milletimin çok çok büyük hisseleri var. Allah milletimden razı olsun. Daima bir arada bu gelişmeleri, bu oluşumu paylaşıyoruz ve paylaşmaya da devam edeceğiz. Hakikaten bu sürecin içerisinde şayet büyük bir heyecanla, büyük bir coşkuyla Doğu, Güneydoğu halay çekebiliyorsa, Hakkari’ye kadar, Iğdır’a kadar bu halaylar çekiliyorsa, demek ki artık bu iş onların ciğerlerinden geliyor. Bu heyecanı, bu coşkuyu işte caddelerdeki halaylarla lisana getiriyorlar. Teröre karşı milletimizin tamamı dimdik durdu.
Terörle çabada elde ettiğimiz muvaffakiyetler yalnızca devlet siyasetleriyle olmadı; milletimizin kararlılığı ve dayanışmasıyla da oldu. Bu çabanın sonucu bizi terörsüz Türkiye’yi inşa sürecine getirdi. Münasebetiyle bu sonuç, milletin tamamının başarısıdır. Bu başarıda hiçbir ayrıma, hiçbir istisnaya yer yoktur. Terörle çabadaki başarımızda, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da terör örgütüne karşı devletinin yanında yer alan bölge insanımızın hissesi vardır. Karadeniz’e teröristlerin girmesine pürüz olan insanımızın hissesi vardır. Birtakım periyotlar çabucak her gün şehit cenazelerinin kalktığı İç Anadolu insanımızın hissesi vardır. İktisada katkısıyla savunma endüstrimizin gelişmesini sağlayan Marmara’nın, Ege’nin, Akdeniz’in hissesi vardır. Milletimizin başarısı derken 86 milyonun ortak kararlılığıyla elde edilen bir muvaffakiyetten kelam ediyorum. Malazgirt ruhuyla geleceğimizi daima birlikte inşa ediyoruz ve edeceğiz. Gençlerimiz, çocuklarımız terörün gölgesinde değil; özgür, huzurlu ve inançlı bir ortamda yaşamalıdır. İktidar ve ittifak olarak tek dileğimiz, onlara huzurlu ve inançlı bir Türkiye; inançlı ve müreffeh bir bölge bırakmaktır.
“Bizim muhatabımız milletimizdir, bölgedeki kardeşlerimizdir”
Ben hiçbir konuşmamda bu gelişmelerin Lozan’la bağlantısının olup olmadığına dair en ufak bir tabir kullanmadım. Sizler duydunuz mu benden? Ne millete seslenişlerde bu türlü bir beyanım oldu, ne dar kapsamlı toplantılarda bu cins bir açıklama yaptım. Bu türlü bir şey düşünmedik. Bunun Terörsüz Türkiye ile yakından uzaktan alakası yok. Bunlar maalesef duymuyorlar, uyduruyorlar. Bu gelişmeler karşısında Doğu ve Güneydoğu’daki halkımın yaklaşımını çok önemsiyorum. Onlar da aslında Diyarbakır’da gereken karşılığı verdi. Bizim muhatabımız milletimizdir, bölgedeki kardeşlerimizdir. Bizim ne dediğimiz, neyi desteklediğimiz, neyi öncelediğimizi de milletimiz çok düzgün bilir. Bizim gündemimizde, terörün büsbütün devre dışı, saf dışı bırakılması var. Terör örgütünün kendini feshetmesi, silahı bırakması var. Bunun eksiksiz, meselesiz ve yol kazası yaşanmadan gerçekleşmesine odaklanıyoruz. Devletimizin birliği, bütünlüğü, üniter yapısı, rejimi, bayrağı, resmi lisanı üzere mevzuların tartışmaya açılmasına istek göstermeyiz. Kimsenin tereddüdü olmasın, devletimiz, hükümetimiz gündemine hakimdir. Cumhur İttifakı tam bir dayanışma içindedir.
“Barış müzakereleri başlamalı, bu fırsat kaçırılmamalıdır”
(İstanbul’daki barış görüşmeleri) Burada faal pozisyonda olan önderler kimlerdir diye baktığımız vakit, Sayın Putin burada önemli bir başat aktör. Sayın Trump da aynı halde baş aktör. Sayın Zelenskiy de aynı durumda. Biz bunların hepsine davetimizi yaptık. İstanbul’da iki ülkenin heyetlerini bir ortaya getirmemiz 24 Şubat 2022’de başlayan savaşın sona ermesi ve bölgede barışın tesisi için son derece kıymetli. Biz başından beri savaşın sona ermesi için ağır bir efor sarf ediyoruz. Bu tepe de çabalarımızın nihayetinde barışın kapılarını açacak değerli bir adım olarak planlandı. Türkiye olarak adil ve kalıcı barış için uğraş gösteriyoruz. Yalnızca “savaş bitsin” demekle kalmıyor, bunun için prosedür öneriyor, yer hazırlıyor, davetler yapıyoruz. Öncelikle savaşın sona ermesi için silahların susması, diplomasinin konuşması lazımdır. Barış müzakereleri başlamalı, bu fırsat kaçırılmamalıdır. Bu savaşın çatışmalarla, silahlarla bir sonuca ulaşması mümkün değildir. Barış görüşmelerinden kesin bir sonuç almak en büyük dileğimiz. Münasebetiyle biz bu savaşın nihayete ermesi için arabuluculuk rolümüzü sürdürmeye kararlıyız. Taraflar ortasında diyalog kanallarının açık tutulması ve müzakerelerin devam etmesi için her türlü çabayı göstereceğiz.
“Gazze’deki İsrail saldırganlığı durdurulmalı”
Biz şu anda Kızılay’ımızla, kendi altyapımızla Gazze’ye her türlü besin yardımını yapıyoruz, yapmaya devam ediyoruz. 7’den 70’e o çoluk çocuk, bayan, erkek Gazzelilerin ellerinde tencere, tava ile nasıl yemek sırasına girdiklerini görüyorsunuz. Orada adeta açlığa mahkum edilen bir millet var ve bunlara yönelik neler yapıldığını görüyoruz, görüyorsunuz. Elimizden gelen her şeyi yapıyoruz ve bölgeye yönelik besin yardımını yapmış durumdayız. Sağ olsun Kızılay’ımız orada çok önemli bir vazife icra ediyor. Ellerinde önemli ölçüde konserve kavurma var. Bu konservelerle Kızılay o yoksul fukaranın, aç açıkta kalmış olanların imdadına yetişmenin uğraşında. İşte Kurban Bayramı geliyor. Kurban Bayramı ile birlikte de tekrar inşallah bölgeye gerek et olarak, gerek kurban olarak yardımlarımızı ulaştırmanın çabası içindeyiz. Tıpkı halde yeniden konserve tipi yardımlarla oralara ulaşmanın çabası içerisinde olacağız. Gazze bu noktada sahiden çok mağdur, çok yoksun. Allah yardımcıları olsun.
Gazze’nin bir gün bile kaybedecek vakti yok. Bunu her platformda lisana getiriyoruz. Biz görüştüğümüz her öndere, her muhatabımıza bunu anlatıyoruz. Gazze’deki İsrail saldırganlığı durdurulmalı. Bunun için elimizden geleni yapıyoruz. Bölgede kalıcı barışın yolu iki devletli tahlilden geçer. 1967 hudutlarında, başşehri Doğu Kudüs olan, coğrafik bütünlüğü haiz Filistin devletinin kurulması en aktif yoldur. Daha fazla yıkımla, bombayla, vefatla varılacak bir yer yok. İsrail vatandaşlarının güvenliğini, her gün onlarca Gazzeli çocuğu, bayanı, günahsızı katlederek sağlayamaz. Bu cinnet halini ne kadar erken terk ederlerse, herkes için o kadar yeterli olur.
“İki komşu ortasında tansiyon olmasın istiyoruz”
(Hindistan ile Pakistan ortasındaki gerginlik) Bu mevzuyla ilgili de elimizden gelen uğraşı gösteriyoruz. Gerçekten bu son gelişmelerde biz Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile her türlü görüşmeleri yaptık. Ne yapabiliriz? Biz size nasıl yardımcı olabiliriz? Bunları kendileriyle konuşarak planladık. Ona nazaran adımlarımızı attık. Hamdolsun belirli bir yere de iş geldi. Sonunda barıştılar. Sükunet ortamı neyse ki sağlandı. Tansiyonun tekrar tırmanmaması için sıkıntıların itidalli bir halde ele alınması tarafları tahlile yaklaştırabilir. Türkiye olarak memleketler arası kuruluşların da dahil olduğu, insan haklarını temel alan bir yaklaşımla sorunun tahlile kavuşmasını dilek ediyoruz. Taraflardan talep gelmesi halinde biz doğal ki üzerimize düşeni yaparız. Biz barış istiyoruz, iki komşu ortasında tansiyon olmasın istiyoruz.
Türkiye-ABD paydaşlığı hayati ehemmiyete sahip
(ABD’den Türkiye’ye 300 milyon doları aşan füze satışına onay) CAATSA’da şunu rahatlıkla söyleyebiliriz, bir yumuşama var. ABD Lideri Sayın Donald Trump ile ve Türkiye’ye yeni atanan ABD Büyükelçisi Tom Barrack’ı kabulümüzde kendisiyle bunları görüştük, konuştuk. O denli zannediyorum ki CAATSA sürecini de çok daha hızlı aşacağız. Bizim iki büyük müttefik NATO üyesi olarak ortamızda savunma alanında hiçbir kısıtlama, pürüz olamaması lazım. Alınan karar, bu bakımdan çok isabetli bir karardır. Stratejik iştirakimizin ruhuna ters olan tüm mahzurların kaldırılması, en büyük beklentimiz. Bu istikamette atılan her olumlu adım bizim için değerli. Devamının geleceğine de inanıyorum.
Dostum Trump’ın misyona gelmesiyle birlikte bu hususlarda daha açık, daha yapan, daha samimi bir irtibata kavuştuk. Savunma sanayiinden ekonomik alakalara, bölgesel güvenlikten global sıkıntılara kadar Amerika Birleşik Devletleri ile ortak çıkarlarımız var. İş birliğimizi her vakit olduğu üzere karşılıklı hürmet ve anlayış temelinde devam ettireceğiz. Bölgemizde ve dünyada istikrarın tesisi için Türkiye-ABD paydaşlığı hayati değere sahip. Bu doğrultuda, yapan ve sonuç odaklı bir diyalog tabanı oluşturmanın uğraşındayız.
