TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komitesi Çocuk Hakları Alt Komitesi, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı hasebiyle Ankara ve Konya Büyükşehir Belediye Çocuk Meclis Üyeleri ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Afyonkarahisar Çocuk Hakları Vilayet Komitesi Üyesi çocukları ağırladı.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Kurulu Çocuk Hakları Alt Komisyonu Başkanı AK Parti Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer Katırcıoğlu başkanlığında toplandı. Komite toplantısının açılışında konuşan Katırcıoğlu, “Sevgili çocuklar, Gazi Mustafa Kemal Atatürk Meclisimizin kuruluşuyla milletimizin iradesini sizlere, bizlere emanet etmiştir. Bizler de bu emaneti taşırken ulusal iradeye, demokrasiye ve milletimizin bedellerine sadakatle hizmet etmeyi bir erdem vesilesi sayıyoruz” sözlerini kullandı.
‘YAPAY ZEKA İLE BİRLİKTE DİJİTAL BAĞIMLILIK SORUNU ORTAYA ÇIKTI’
Komisyon Başkanı Katırcıoğlu’nun ardından çocuklar komiteye sorular yöneltti. Yapay zekanın eğitime entegrasyonu ile ilgili soruyu yanıtlayan Katırcıoğlu, “Elbette teknolojinin, bilimin gelişmesi bizler için çok çok değerli. Hem çocukların gelişimi hem ülkelerin gelişiminde teknolojinin çok kıymetli katkılar sağlayacak. Lakin yapay zeka hayatımızı kolaylaştırdığı kadar birtakım problemleri bilhassa de müdafaasız olan çocuklarımız için bir tehlike oluşturabiliyor. Yani yararları var lakin dikkatli kullanılmazsa ziyanları da var. Bununla ilgili milletlerarası çalışmalar şunu gösteriyor, ‘dijital bağımlılık’ denilen bir sorun ortaya çıkmış. Bu durum da yalnızca yapay zekayla değil, dijital ortamların gelişmesiyle birlikte ortaya çıkıyor. Bunun ilgili çocuklar sanal ortamlara maruz kaldığında sanal otizm, bilhassa de yapay zekanın çok sık kullanılmasıyla birlikte, ‘beyin çürümesi’ diye tanımlanan bir durum ve beraberinde, ‘dikkat eksikliği’ dediğimiz rahatsızlıklara yol açtığını görüyoruz. Bunlar birinci etapta bizim karşılaşabileceğimiz eksi istikametler ancak bizim hayatımızı kolaylaştıran, çok kıymetli katkılar sunan özellikleri var. Mesela zorlandığınız ders hususlarında bu yapay zeka robotları sizlerin işinizi kolaylaştıracak, yabancı lisan öğrenirken bilhassa sohbet ortamlarındaki yapay zeka robotları sizlere çok büyük avantaj sağlıyor. Bir de otizmli çocukların hünerlerini geliştirmede yapay zekaların da çok büyük bir ehemmiyeti olduğunu, bir faal rol üstlendiğini biliyoruz” diye konuştu. Katırcıoğlu ayrıyeten komitenin bu yasama yılında çocukları bekleyen dijital tehditler ile ilgili rapor hazırladıklarını söyledi.
‘YAPAY ZEKA OTORİTERLEŞMENİN DE ARACI OLUR’
CHP Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal ise yapay zekanın yararlı yanlarının yanı sıra ziyanlı istikametlerinin de bulunduğunu kaydederek, “Yapay zekanın entegrasyonu açısından insan hakları, hukuk devleti, kamu faydası açısından da denetlenebilir olması lazım. Şayet insan hakları açısından, hukuk devleti açısından, kamu faydası açısından denetlenemiyorsa burada düşünce yaratır ve birebir vakitte, bu yapay zeka bizim üzere otoriterleşen ülkelerden otoriterleşmenin de aracı olur. Bunların da bu biçimde sakıncaları var” dedi.
‘GÜZEL BİR FİKİR’
Öğrencilerden Yağız Aras Gürbüz’ün, TBMM’nin 81 vilayette Çocuk Meclisi kurup çocukların görüş ve taleplerin toplanmasıyla ilgili sorusu üzerine Katırcıoğlu, “Gerçekten hoş bir fikir. Bunu hem kendi komite içindeki milletvekillerimizle hem de Meclis Liderimizle, İnsan Hakları Kurul Liderimiz Derya Hanım’la konuşalım. Bunun tertibini nasıl yapacağımızı bir düşünelim. Zati bildiğiniz üzere, bugün ortamızda da var, vilayet çocuk komiteleri var Aile Bakanlığımızın içinde kurulmuş. Onlar zati her vilayette mevcutlar, onlar her yıl yaptıkları toplantıda kendi ortalarında aldıkları kararları Meclise, Aile Bakanlığına, ilgili bakanlıklara sunarlar; biz de çalışma takvimimizi onun üzerinde gerçekleştiririz lakin bunu daha etkin hale çevirebilmek için biz de buna bir baş yoralım, zihnimizi bu manada çalıştıralım” değerlendirmesinde bulundu.
‘MECLİS OLARAK İMTİHAN BASKISININ AZALMASI İLE İLGİLİ İSTİŞARELER YÜRÜTÜYORUZ’
Yiğit Eren Karabacak’ın LGS ve üniversite giriş imtihanlarının kaldırılacağına dair sorusu üzerine Katırcıoğlu, “Sınav sistemi konusunda çocukların ne kadar meraklı ve korkulu olduklarını hem sizlerden hem de kendi ailemizden, çocuklarımızdan, torunlarımızdan biliyoruz, sizleri anlıyoruz. İmtihanların kaldırılmasıyla ilgili vakit zaman tartışmalar, mevzu üzerinde konuşmalar oluyor. Bu, çok boyutlu bir husus ve eğitim sisteminin daha adil, yetenekleri daha âlâ ölçebilen bir yapıya kavuşması hepimizin ortak dileği. Meclis olarak da imtihan baskısının azalması, çocukların yalnızca test başarısıyla değil, yetenekleriyle kıymetlendirilmesi için Ulusal Eğitim Bakanlığıyla istişarelerimizi yürütüyoruz. Bu esaslı değişiklikler vakit alıyor yani bunun çok güzel, dikkatli planlamak, uygulamak gerektiğini düşünüyoruz. Merak etmeyin; bu çalışmalar dünyadaki öteki uygulamalarla birlikte planlanıyor. Esasen aslında önemli değişiklikler yapıldı, bunları da sizlerle konuşarak devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
‘SIFIR TOLERANS PRENSİBİYLE ÇALIŞMALARIMIZA DEVAM EDECEĞİZ’
ABB Çocuk Meclisi Başkanı Miray Eroğlu ise çocuklar ortasında artan akran zorbalığı ve şiddet bahisleri ile ilgili tahlilin ne olabileceğini sordu. Lider Katırcıoğlu, şöyle devam etti:
“Sanal ortamlardaki akran zorbalığı ancak tıpkı vakitte Dilekçe Komitemiz var ihtisas komitesi. O bu hususta yalnızca akran zorbalığı başlığı altında toplantılarını yapıyor, raporu bitmek üzere. Biz de heyecanla ve merakla bekliyoruz raporun sonuçlarını, çıktılarını da takip ediyoruz. Onda da bize düşen bir misyon olursa, Kurulumuzun yapması gereken bir şey olursa, milletvekillerimizle de ilgili çalışmamız gerekirse onu da hayata geçireceğimizi buradan söz etmek istiyorum. Natürel, biliyorsunuz, bu toplumsal sorunlarda, insanı ilgilendiren sıkıntılarda yalnızca yasal düzenlemeler yetmiyor; zihinsel dönüşümler, bu hususta bir toplum şuurunun oluşması, toplumun içsellendirmesinin kanunun da hayata geçmesinde, başarılı olmasında kıymetli bir faktör olduğunu tabir etmek istiyorum. Bu hususta da her türlü şiddeti legalleştiren telaffuzdan harekete kadar her türlü davranışın karşısında durduk, durmaya da devam edeceğiz. Şiddetle çabayı bütüncül bir yaklaşımla sizlerle birlikte Meclis olarak da çözmek için sıfır tolerans unsuruyla çalışmalarımıza devam edeceğimizi söz etmek istiyorum.”
‘2024 YILINDA 9 BİNİN ALTINA DÜŞMÜŞ’
Çocukların erken yaşta evlenmelerinin önüne geçebilmek için Meclis çalışmalarının sorulması üzerine Katırcıoğlu, “TÜİK’in bilgilerini sizinle paylaşmak istiyorum ve erken yaşta evlilikle ilgili geldiğimiz nokta nedir, nereden nereye gelinmiştir yani yaptığımız çalışmaların nasıl bir sonuç doğurduğunu görmek, daha nasıl güzel bir çalışma yapabileceğimizi göstermek ismine bunun kıymetli olduğunu düşünüyorum. 2005 yılında 16- 17 yaşında evlenen çocukların sayısı yaklaşık 52 bin iken 2024 yılında 9 binin altına düşmüş. Kâfi mi? Yetmez. Bunu biz sıfır yapacağız. Bu yüzde 79 oranında bir azalmadır, mutlaka kâfi değildir fakat yaptığımız çalışmaların sonuçlarını almaya başladığımızı gösteriyor. Erken yaşta ve zorla evlilikleri büsbütün sona erdirene kadar bu çalışmalarımıza içtenlikle, inanarak, yılmadan, yorulmadan, bıkmadan devam edeceğimizi tabir etmek istiyorum” diye konuştu.