By İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından düzenlenen 16. Betûl Mardin Seminerleri, bu yıl “Tarım Bağlantısı: Bilgi Hasadı” temasıyla gerçekleştirildi. Seminerde iklim değişikliği, besin güvenliği, kırsal kalkınma üzere global problemlerin lokal tarım siyasetleri üzerindeki tesirleri ve bu süreçte irtibatın oynadığı rol ele alındı.
Seminerin açılış konuşmasını yapan İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Itır Erhart, iklim değişikliğiyle birlikte tarım, göç ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği üzere alanların giderek daha fazla iç içe geçtiğini vurguladı. Erhart, “İklim değişikliği nedeniyle bir eser yetişmediğinde, geçimini o eserden sağlayan beşerler fakirleşiyor. Bu durumdan en çok etkilenenler ise bayanlar. Zira bayanlar tarımda daha kırılgan durumda. ‘Gezegeni nasıl besleyeceğiz?’ sorusu bugün artık sırf tarım siyasetlerinin değil, teknoloji, sıhhat, iktisat ve toplumsal adaletin de merkezinde yer alıyor. Bu yüzden tarımı yine başlatmak, kaliteli besine erişimi sağlamak hayati kıymet taşıyor.” dedi.
Bodrum Tohum Derneği Başkanı Ercan Arıkan tohumculuk yasasının mahallî tarım üzerindeki tesirlerine ve doğal usullerle tarım yapmanın kıymetine dikkat çekti. Arıkan, “2006’da yürürlüğe giren Tohumculuk Yasası ile cet tohumlarının satışı yasaklandı. 2013 yılında cet tohumlarına sahip çıkmak için Bodrum Tohum Derneği kuruldu. Köylerdeki çiftçiler ziyaret edilerek kıyıda köşede kalmış hale üretime devam ettikleri cet tohumları tespit edildi, envanterleri çıkarıldı ve çiftçiler üretim yapmaları konusunda teşvik edildi. Sloganımız cet tohum, zehirsiz tarım, pak besin. Tarım ilacı denilen şeylerin ismi bile yanlış. Bunlar aslında zehir. Tabiatta zararlılarla doğal yollarla çaba etmek mümkün. Toprağın altındaki mikroorganizmalar ekosistemi istikrarlar. Bu yüzden artık tarım alanlarının sürülmemesi gerektiğini savunuyoruz.” dedi.
Gıda güvenliğinin teknik değil, politik bir sorun olduğuna dikkat çeken Çiftçi-Sen Sendikası Başkanı Ali Bülent Erdem ise sağlıklı besine erişimin temel bir hak olduğunu vurguladı: “Tarladan sofraya sağlıklı besinin ulaşması gerekir. Lakin bugün ‘tolere edilebilir zehir düzeyi’ üzere kavramlarla sıhhatsiz sistem yasallaştırılıyor. Meğer besin egemenliği uğraşı yalnızca çiftçilerin değil, tüm insanlığın ortak gayretidir. Bu çaba yerelden yükselerek muvaffakiyete ulaşabilir.”
İstanbul Bilgi Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Levent, tarımsal fiyatların oluşumuna dair değerlendirmesinde değerli tespitlerde bulundu. Levent,
“Gıda krizi riski giderek artıyor, bunu ithalat oranlarındaki yükselişten net biçimde görebiliyoruz. 2005’ten bu yana Türkiye’de tarım eserleri fiyatları dünya ortalamasından ayrışıyor. Bu da çiftçinin radikal bir biçimde fakirleştiğini gösteriyor. Gençler çiftçiliği tercih etmiyor zira hayatta kalmak istiyorlar.” dedi.
Tarımın toplumsal gündemdeki yerinin artışına dikkat çeken Bloomberg HT Tarım Editörü İrfan Donat, “Eskiden sokak röportajlarında yalnızca futbol ve siyaset konuşulurken bugün tarım herkesin cebine ve bütçesine dokunduğu için gündemin merkezinde. Tarım, sadece kırsalda yaşayanların değil, hepimizin problemi. Bugün besin enflasyonu hepimizin gündeminde. Üretici, kuru soğanı 12 liraya mal ediyorsa ve biz de 12 liraya alıyorsak, o üretici bir sonraki dönem üretim yapmayabilir. Bu kolay bir ekonomik gösterge değil, potansiyel bir besin krizi sinyalidir. Tarım masa başında değil, alanda anlaşılır. Bu nedenle tarım haberciliği hem çiftçinin sesi hem de tüketicinin farkındalığı için kritik kıymete sahip.” dedi.
Gazeteci-Yazar Cem Seymen ise Türkiye’deki tarım siyasetlerinin tarihi seyrine dikkat çekerek şunları söyledi: “Türkiye, bir vakitler dünyanın en güçlü tarım ülkelerinden biriyken, bugün kendi topraklarında kendi tohumunu ekemez hale geldi. Yerli tohum yasaklandı, çiftçi kredi bulamaz oldu, topraklar meyyit hale geldi. Enflasyonun gerçek sebebi tarımdaki çöküştür. Besin fiyatlarındaki dalgalanmanın gerisinde ithal tohum, ithal güç ve yanlış teşvik siyasetleri yatıyor. Tarım bizim en büyük sermayemiz, fakat bunun farkında değiliz.”
İstanbul Bilgi Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğretim Üyesi Dr. Fikret Soner ise tarım ve gastronomi ortasındaki güçlü bağa dikkat çekerek şunları tabir etti:
“Tabaktaki öykü, toprağa düşen tohumla başlar. Gastronomi sadece yemek pişirmek değil; üretim, etik ve kültürle direkt alakalı bir alan. Öğrencilerimize bu şuurla yaklaşarak, etik tasaları önceleyen bir farkındalık kazandırmaya çalışıyoruz. Zira mutfakta alınan kararlar, tarladaki dengeyi direkt etkiliyor.”
Seminerde, Buğday Derneği Yönetim Kurulu Lideri Leyla Aslan, Dünya Gazetesi Köşe Müellifi Mine Ataman, Eli Belinde Tarım Kurucusu Aslı Aksoy, Farmico Tarım Kurucusu Umut Ayberk Akbay ve Smart Village Kurucusu Tülin Akın da konuşmacı olarak yer aldı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
