By TBMM Genel Kurulu, ‘İklim Kanunu Teklifi’ni görüşmek üzere Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ başkanlığında toplandı. Genel Kurul’da milletvekillerinin kelam aldığı kısımda değerlendirmelerde bulunan AK Parti İstanbul Milletvekili Adem Yıldırım, “Şaibeli bir kurultayla CHP Genel Başkanı seçilen ve bu kurultayın şaibeli olduğunu peşinen kabullenip, mahkeme kararını dahi beklemeden tekrar harika kurultaya giden ve kurultayda hiçbir adaya müsaade etmeyen, tek adayla şaibeli bir formda Genel Lider seçilen Özgür Özel’in Cumhurbaşkanımıza dönük, ‘Cunta’ açıklaması maalesef şaibeli bir genel lider olduğunu ispatlar niteliktedir. Bu tabir, CHP’li belediyelerdeki yolsuzluk ve hırsızlık cürmünü gizlemeye dönük bir sözdür. Halbuki 16 milyon İstanbullunun parasını çalan, cukkalayan CHP’li İBB Liderine, ‘Cukka başı’ demesi gerekirken Özgür Özel’in cukkadan cuntaya dümen kırması, İngiliz hayranlığının bir göstergesidir” tabirlerini kullandı.
“VİCDANLI OLALIM”
AK Partili Yıldırım’ın açıklamalarına yanıt vermek için kelam alan CHP Küme Başkanvekili Ali Yetenekli Başarır, “80 darbesi, Cihan’ın yaptığı darbe ülkenin sağcısına solcusuna, gencine aydınına, hepsine yapılan bir darbeydi. Birçok siyasetçi 80 darbesinde cezaevine atıldı. Kim attı? Cunta attı. Hepsinin, farklı ayrı cunta devrinde ne kadar cezaevinde kaldığını hesapladım; 7 yıl. İktidarınızda 2010’dan bugüne kadar seçilen milletvekilleri, belediye liderleri, Mehmet Haberal, Tuncay Özkan, Engin Alan, Selahattin Demirtaş, hepsini hesapladım. Pekala, cunta devri değil, demokrasi devri değil mi? Toplam ne kadar yatmışlar? 95 yıl 2 ay. Soruyorum biri Kenan Cihan’ın yarattığı cunta devri, biri iktidarınız; Allah aşkına vicdanlı olalım, bugün 296 tane arkadaşımız, gencimiz cezaevinde. Bugün iddianame açıklandı, siyasi yasak isteniyor; hala tensip ve mahkemeler tahliye kararı vermedi ve YÖK Başkanı, ‘Atın bu çocukları’ diyor. 28 Şubat’ta bir darbeydi, ‘Darbe’ diyordunuz. 28 Şubat’ta başta ben, Genel Liderim Sayın Özgür Özel, sizler başörtülü kardeşlerimizin, arkadaşlarımızın, sınıf arkadaşlarımızın yasağı için meydanlarda, sokaklarda olmadık mı?” derken, AK Parti İstanbul Milletvekili Adem Yıldırım, “Biz niçin görmedik” dedi. Başarır bunun üzerine, ” Abdullah Güler’e sor onu, beni Emniyetten alan Abdullah Güler’dir, küme liderin; otur yerine. Artık, soruyorum: Hangimiz tutuklandık? Hangimize YÖK Başkanı, ‘Okuldan atın’ dedi?” diye konuştu.
“SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZA ‘CUNTA’ DEMEK AYMAZLIKTIR”
AK Parti Küme Başkanvekili Abdulhamit Gül, CHP’li Başarır’a cevaben, “Burada hakikaten milletimizin dayanağıyla seçilmiş ve milletimize hizmet eden hükümetimizin yapmış olduğu faaliyetleri, 12 Eylül devriyle, bir darbe devriyle mukayese etmesini, hatta buradan, ‘Daha geridir’ demesini kabul etmiyoruz. CHP Genel Liderinin Sayın Cumhurbaşkanımıza yönelik kullanmış olduğu, ‘Cunta’ sözünü asla lakin asla kabul etmiyoruz, bu sözleri motamot iade ediyoruz. CHP bu sözleri kullanmak için öncelikle kendi siyasi tarihine baksın. Türkiye’de yaşanmış bütün demokrasi uğraşının karşısında, her vakit cuntanın yanında destek olarak, gayrimeşru ve demokrasi dışı bütün ögelerin her vakit yanında CHP yer almıştır. CHP aslında bu milletin kıymetlerine, sandıktan çıkan iradeye her vakit karşı çıkmıştır. CHP’nin rahatsız olduğu, sandıktan çıkan iradedir, milletin iradesidir, halkın bizatihi kendisidir. CHP bu milletten rahatsız olmaktadır, CHP bu halktan rahatsız olmaktadır. ‘Cunta’ dediğiniz, milletin oylarının karşısında, milletin iradesiyle çaba eden bir azgın, bir antidemokratik güçtür. Bugün milletin oylarıyla her vakit gelmiş Sayın Cumhurbaşkanımıza, ‘Cunta’ demek en hafif tabiriyle bu manada en büyük aymazlıktır, Türkiye’yi tanımamaktır, bu milleti tanımamaktır” dedi.
“OYLAR ARTIYOR CHP GELİYOR, TRUMP SELAM SÖYLÜYOR”
Genel Kurul’da tartışmalar sürerken kelam alan CHP Küme Başkanvekili Ali Uzman Başarır, “Darbe periyotlarına uygun bakalım: 1954 genel seçim sonuçları, bakın, siyah olan yerler Demokrat Parti’nin, kırmızılar CHP’nin; çok gerideyiz. 1957 genel seçim sonuçları: Siyah olan yerler Demokrat Parti’nin, kırmızı olan yerler CHP’nin, büyük bir artış var. Geliyorum 2019 lokal seçim sonuçlarına; sarı olan yerlerin hepsi AK Parti, kırmızı olan yerler CHP. 2024 lokal seçimlerine geliyorum. Kırmızlıların olduğu çoğunluk CHP, sarılar Adalet ve Kalkınma Partisi. Bunu niçin söylüyorum? 57’deki seçim ve oy artışımızdan çabucak sonra Turan Güneş o meşhur sivil manifestoyu yayınladı; halk iradesine, özgürlüğe, bizim partimiz yaptı ve darbe oldu. Bu darbenin ardında da dış güçlerin olduğunu, ABD’nin ve değişiklerin olduğunu hepimiz biliyorduk. Birebir şey 19 Mart darbesinde, bakın oylar artıyor, CHP geliyor; Trump selam yolluyor. Söyleyeyim mi? Bu ülkede ne vakit darbe ve cunta gelmişse ABD ardındadır; kimi seviyorsa, kimi övüyorsa bilin ki onda kesinlikle bir tuhaflık vardır. Benim Genel Liderlerim Deniz Baykal ve Bülent Ecevit 80 darbesinde cezaevindeydi. Tayyip Bey neredeydi? Kasımpaşa’da top oynuyordu” değerlendirmesinde bulundu.
CHP’Lİ TANRIKULU, ELİNDEKİ KAĞITLARI KÜRSÜDEN FIRLATTI
Genel Kurul’da, GÜZEL Parti’nin TBMM Başkanlığına sunduğu, ’19 Mart 2025 tarihinde başlayan protestolar müddetince yaşanan ağır insan hakları ihlallerinin ve bu ihlallere yer hazırlayan siyasi ve idari süreçlerin tüm taraflarıyla araştırılarak kamuoyunun gerçek bilgilendirilmesi’ başlıklı araştırma önergesi üzerine CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu kelam aldı. Tanrıkulu, cezaevlerinde azap ve makus muamele yapıldığını söyleyerek, “İşkence ya da makus muamele yapan güvenlik görevlisi arkasına bakanı almışsa bir daha yapar mı, yapmaz mı? Sizin vicdanınıza soruyorum. Hakimin tabirini okuyayım size. Ben de avukatlarla birlikte gittim 6’ncı kata, 7’nci kata, savcıya; dilekçe verecekler ya, kız hudut krizi geçiyor. Avukatlar dilekçe yazmışlar. 7’nci katta bankonun önünde savcıya ulaşamıyorlar, savcının katibiyle görüşüyorlar. Katip 2 dakika sonra dönüyor, ‘Dilekçenizi almıyoruz’ diyor. Arkadaşlar tablo bu, bu tabloyu yarattınız ya. Harikulâde halde de sıkıyönetimde de kapısını çaldığımız savcılar vardı ya, gittiğimiz savcılar vardı. Savcının katibiyle görüşemiyorsunuz. Biraz vicdan ya biraz, biraz vicdan, lanet olsun nitekim, lanet olsun ya. Azaba müsaade verene de lanet olsun hakikaten ya. Sahiden ya, ayıp ya sahiden, bu kadar sessizlik olmaz ya” tabirlerini kullandı. Tanrıkulu akabinde elindeki kağıtları yere fırlattı.
“İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ, CUMHURBAŞKANINA ‘CUNTACIDIR’ DEME HAKKINI VERMEZ”
AK Parti kümesi ismine kelam alan Rize Milletvekili Harun Mertoğlu, “Bektaşi’ye sormuşlar ‘Neden namaz kılmıyorsun?’ diye. Yanıt olarak ‘Allah Kur’an’da namaza yaklaşmayın.’ buyuruyor.’ demiş. ‘Ama ayetin başında ‘içkiliyken’ deniyor.’ diye hatırlattıkları vakit da Bektaşi, ‘Ben hafız değilim, o kadarını bilemem.’ demiş. İYİ Parti Kümesinin önerisi nedense bana bu fıkrayı hatırlattı” diyerek kelamlarına başladı. Akabinde, partisinin insan hakları alanında birçok adım attığını belirten ve Anayasa’nın 12, 25, 34’ncü hususlarını okuyan Mertoğlu, “Ancak görmek istemediğiniz, sizin de işinize gelmeyen bir de birebir hususların ikinci fıkraları var. 34’üncü hususun ikinci fıkrası, ‘Toplantı ve şov yürüyüşü hakkı lakin, oburlarının hak ve özgürlüklerinin korunması emeliyle ve kanunla sınırlanabilir’ der. Bu ikinci fıkralar kısaca diyor ki: Temel hak ve hürriyetler sınırsız değildir. Mesela tabir özgürlüğü Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyetin Cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturan, Atatürk’ün koltuğunda oturan ve yüzde 52 oy alan Cumhurbaşkanına, ‘Cuntacıdır’ deme hakkını vermez. Tabir özgürlüğü Cumhurbaşkanına, vefat eden annesine, ailesine hakaret ve küfür etme hakkı vermez. Toplantı ve şov yürüyüşü düzenleme hakkı emniyet güçlerine kezzap, havai fişek ve molotofla hücum hakkını vermez. Toplantı ve şov yürüyüşü hakkı, ‘Boykot hakkı’ ismi altında ülkenin iktisadına ziyan verme hedefiyle kullanılamaz” diye konuştu. Mertoğlu ayrıyeten Türkiye’de azap kavramının literatürden çıktığını ve yargıya itimat duyduklarını ekledi.
“ÖZÜR BEKLİYORUZ”
AK Partili Mertoğlu’nun açıklamaları üzerine CHP Küme Başkanvekili Murat Buyruk, “Sayın hatip konuşmasına başlarken bize nazaran gereksiz ve soğuk bir fıkra anlattı lakin bu fıkrayı anlatırken de toplumun bir bölümünü ayrıştırıcı, aşağılayıcı, dışlayıcı bir tanımlama içerisinde gördük kendisini. Kendisini bu kelamlarını düzeltmeye davet ediyoruz. Yoksa öteki türlü, kendisinin ve bir diğerinin şu çatı altında toplumun bir inanç kısmını böylesine bir suçlayıcı tutuma girmeyeceğini var saymak istiyoruz ve kendisinden bir özür bekliyoruz” diye konuştu.
“AYRIMCILIK KASTIYLA HAREKET ETMEDİM”
AK Parti’li Mertoğlu, Emir’e cevaben, “Bizim anlattığımız internette, toplumsal medyada herkesin ulaşabileceği, Nasrettin Hoca, Bektaşi esasen söylenen bir şey. Ben İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu üyesiydim, ayrımcılıkla çaba kurumudur. Neyin ayrımcılık olup olmadığını herkesten uygun bilirim. O yüzden, ben ayrımcılık kastıyla hareket etmedim. Yalnızca, Anayasa’daki hususların birinci fıkralarını okuyup da ikinci fıkralarını göz gerisi edenler için söylenen bir cümledir, ona ithafen o fıkrayı anlattım ben” dedi.
“HADDİNİZİ BİLECEKSİNİZ”
Genel Kurul’da milletvekilleri ortasında sataşmalar yaşanırken kelam alan CHP Küme Başkanvekili Murat Buyruk, “Ben bu türlü bir stili, tutumu kendisine yakıştıramamıştım fakat kendisi kendisine yakıştırıyor. O vakit benim artık kelam söyleme hakkım var; ne siz ne bir oburu bu ülkedeki hiçbir inanç kümesini, hiç kimseyi, Alevileri, Bektaşileri böylesine dışlayıcı, horlayıcı tavır ve kelamlar kullanabilir. Haddinizi bileceksiniz, hakkınızı bileceksiniz, sonunuzu bileceksiniz. O denli, ‘Sosyal medyadan duydum’, ‘Nasrettin Hoca demiş’, ‘İnternette okudum’ demeyeceksiniz. Bakın, bu türlü yapılırsa, bu yol açılırsa burada herkes gelir, bir öteki kümesi aşağılayıcı fıkra anlatır, altında kalırsınız. Gelin düzeltin, özür dileyin” değerlendirmesinde bulundu.
“SİZE İADE EDİYORUM”
İYİ Parti Küme Başkanvekili Buğra Kavuncu ise partisinin sunduğu araştırma önergesi ile ilgili, “İYİ Parti’nin, bu Meclis çatısı altında araştırma önergesi veren hiçbir siyasi partinin araştırma önergesine siz, ‘Fıkra’ diyemezsiniz. Bu türlü bir araştırma önergesine esasen, ‘Fıkra gibi’ diyorsanız bütün bu olan biten karşısındaki vicdansızlığınızın, duyarsızlığınızın ve şuursuzluğunuzun göstergesidir, motamot size iade ediyorum” tabirlerini kullandı.
“ÜLKEMİZİN ZENGİNLİĞİDİR”
Genel Kurul’da tartışmalar sürerken Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, “Tabii, bizim ülkemizde inançların farklılığı, renklerin farklılığı ülkemizin en büyük gücü, en büyük zenginliğidir. Kur’an-ı Kerim’de de renkler, lisanlar Allah’ın ayetleri olarak nitelendirilir, bunlar bizim çok değerli değerlerimizdir, varlıklarımızdır. Kürsüde konuşurken her bir milletvekilimizin ülkemizin insanlarını incitmeyen bir lisanı kullanmaya ihtimam göstermesi doğal olandır yani bu bahiste bir hatırlatma yapmaya muhtaçlık yoktur. Eskiler, ‘Sui misal emsal teşkil etmez’ derler yani geçmişte, değişik vakitlerde anlatılan yahut söylenen, lisana gelen şeyler şayet insanları incitiyorsa, ayrıştırıyorsa meramımızı anlatmak için onları kullanmamak daha gerçek olandır” diye konuştu.
“İNCİNDİLERSE BEN ÖZÜR DİLERİM”
Bozdağ, AK Parti’li Mertoğlu’nun kelamlarını düzeltmesi için yine kelam verdi. AK Parti’li Mertoğlu bunun üzerine, “Ben rastgele bir inanç kümesini amaç alarak söylemiş değilim, rastgele bir inanç kümesini ayrıştırıcı, onları küçültücü rastgele bir şey söylememişim. Lakin o denli inanç kümesi hakkında incindilerse ben özür dilerim elbette ki yani bizim kederimiz öbür. Biz, Anayasa’daki hususların birinci fıkrasını yanlış okuyup ikinci fıkrasını okumayanlar içindir. Yoksa rastgele bir inanç kümesiyle alakalı bizim rastgele bir kelam söyleme durumumuz olamaz” dedi.
KÜRSÜDE SUSARAK, REAKSİYON GÖSTERDİ
Genel Kurul’da, İklim Kanunu Teklifi’nin tamamı üzerine görüşmeler sürerken partisi ismine kelam alan CHP Elazığ Milletvekilli Gürsel Erol, “Çok önemli bir kanunu görüşüyoruz, bizden sonraki kuşakları de ilgilendiriyor. Kurul yerinde, sayın başkan, divan yerinde, Yeni Yol grubu, İYİ Parti, MHP, DEM Parti, CHP burada ama AK Parti kümesi yok. Yani bu kadar ciddiyetsizlik olur mu? Soldan sağa sayıyorum; 15 tane milletvekili var. İktidar partisinin getirdiği bir kanun teklifi görüşülürken o iktidar partisinin milletvekilleri Genel Şura salonunda olmaz mı? Bu Meclis’i niçin prestijsiz hale getiriyorsunuz. Getirdiğiniz kanun teklifine bile sahip çıkma gereği duymadan odalarda yahut öteki yerlerde oturursunuz. Bu Meclis’in misyonu kanun yapmak, aleyhte yahut lehte herkes kanısını paylaşır. Bir kanun teklifi gelmiştir, komitede görüşülmüştür. Sayın AK Partililer azıcık bir grupsunuz bari müdahale etmeyip, dinleyin. Genel Kurul’a bakıyorsunuz, AK Parti kümesi sadece oy vermeye geliyor. Nereye oy vereceğini de bilmiyor. Onun için Sayın Başkanım, 7 dakika müddetim var, konuşma yapmak yerine AK Parti kümesini protesto etmek, getirdikleri teklife sahip çıkmaları için burada bulunmadıkları için sessiz bir halde bekleyeceğim” değerlendirmesinde bulundu. Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, İç Tüzükteki 60’ncı maddeyi okudu ve kalan kısmın kullanılmaması gerektiğini belirtti. Fakat CHP’li Erol, konuşmasını selamla ile tamamlayacağını söyledi. Akabinde Erol, selamlama yaparak konuşmasını bitirdi.
