By Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü uyumunda İstanbul, İzmir ve Samsun Denizdibi Tarama Başmühendislikleri tarafından yürütülen denizdibi tarama faaliyetlerinde kullanılmak üzere inşa edilen 750 metreküp taşıma kapasitesi ve 7,5 knot sürate sahip DÖKER-1 gemisi bugün Tuzla Tersanesi Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Tarama Başmühendisliği’nde düzenlenen merasimle hizmete alındı.
Ayrıca merasimde, Yalova Tersanesi ile yapılan canlı irtibat ile bin 700 metreküp kapasiteli Emici Tip Tarama Gemisi’nin birinci blok kaynağı da gerçekleştirildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da merasimde bir konuşma gerçekleştirdi.
“İLK 10’A UZANAN SON DALGAYI AŞMAK İÇİN KARARLIYIZ”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, törende yaptığı konuşmada, “Artık şunu çok güzel biliyoruz ki denizcilik, global ticaretin en stratejik limanıdır ve Türkiye ise bu limanda rotasını liderliğe çevirmiş bir kaptandır. Bugün deniz ticaret filomuzu büyütmek, limanlarımızın kapasitesini geliştirmek ve Mavi Vatan’ımıza hak ettiği kıymeti kazandırmak için attığımız adımlarla, daha güçlü ve rekabetçi bir denizcilik dalına sahip olmanın gururunu yaşıyoruz.
2002 yılında 17’inci sırada yer alan Türk sahipli filomuz, bugün 2 bin 100’den fazla gemisiyle 52,7 milyon detveyt tona ulaşarak dünyada 11’inci sıraya yükseldi. Hiç kuşkunuz olmasın birinci 10’a uzanan son dalgayı aşmak için kararlıyız ve Türkiye olarak birinci 10’daki başkan denizci ülkeler ortasında sancağımızı çok yakında dalgalandıracağız. Bu amaç doğrultusunda, liman altyapılarımızı güçlendirmek için de büyük ölçekli yatırımları hayata geçiriyoruz” dedi.
“TÜRKİYE, YAT İMALATINDA 2’NCİ SIRADADIR”
İhracat sayılarına da değinen Bakan Uraloğlu, “2002’de 190 milyon ton olan elleçleme ölçüsü, 2024’te 532 milyon tona, konteyner elleçleme hacmimiz ise yaklaşık 7-8 kat artarak 13,5 milyon TEU’ya yükselmiştir. Ayrıyeten, kruvaziyer turizmindeki ivmemiz de dikkat caziptir. 2024’te limanlarımıza uğrayan kruvaziyer gemi sayısı bin 115’e ulaşmış, yüzde 22’lik artışla 1,9 milyona yakın yolcu ağırlanmıştır.
Yat turizminde de büyüyoruz; 2003’te 41 olan yat limanımız 64’e, yat bağlama kapasitemiz ise 8 bin 500’den 25 bin 262’ye yükselmiştir. Türkiye, 2025 mega yat sipariş defterine nazaran yat imalatında İtalya’nın akabinde 2’nci sıradadır. 2024 yılında 2 milyar dolarlık gemi ve yat ihracatı gerçekleştirdik ve bu ölçü tersanelerimizde çalışan yaklaşık 100 bin çalışanımızın alın terinin global sulardaki izidir” sözlerini kullandı.
“ARTIK GEMİLERİMİZ İNANÇ BAYRAĞIYLA GLOBAL SULARDA ÖZGÜRCE SEYREDİYOR”
Denizcilik bölümündeki muvaffakiyetlerin memleketler arası sularda da yankılandığını söz eden Bakan Uraloğlu, “Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün kontrolünden alnımızın akıyla geçtik; Paris ve Tokyo memorandumlarında adeta yüksek standartların bayraktarıyız.
Söz konusu örgütün üye devlet kontrolünü muvaffakiyetle tamamlayarak denizcilik faaliyetlerimizin global normlara uygun olduğunu bir sefer daha kanıtladık. 2023 yılında ABD Kıyı Güvenlik Raporu’nda da Türk Bayrağı ‘hedef bayrak’ listesinden çıktı.
Bu kıymetli gelişme, gemilerimizin daha az kontrole tabi tutulmasını sağlayarak memleketler arası tercih edilirliklerini artırdı. Artık gemilerimiz kontrol zincirlerinden kurtulmuş bir biçimde itimat bayrağıyla global sularda özgürce seyrediyor” diye konuştu.
“TÜRKİYE, AVRUPA’DA BAŞKAN POZİSYONDA BULUNMAKTADIR”
Gemi inşa endüstrisine değinen Uraloğlu, “Gemi inşa endüstrimiz de denizcilik dalındaki yükselişimizin çelikten kalbi olmuştur. Hamdolsun yaklaşık 100 bin şahsa ekmek kapısı olan dalımız, bugün inovasyonun rüzgarıyla, çevreci dizaynlarla ve yerli üretimle doludizgin ilerliyor.
Tersane sayımız 37’den 85’e, yıllık üretim kapasitemiz 550 bin detveytten 4,79 milyon detveyt ulaştı. 2011’de 150 bin detveyt olan inşa tonajımız, 2024’te yüzde 88 artarak 282 bin detveyte; bakım-onarım ölçümüz ise yüzde 254 sıçrayarak 46,4 milyon detveyte yükseldi. Gemi inşasındaki yerlilik oranımız yüzde 20-30’dan yüzde 60’lara çıktı.
Hedefimiz; yeni inşa edilen gemilerde yerlilik oranımızı daha da yüksek düzeylere taşımaktır. Ayrıyeten gemi inşa endüstrimiz, 843 tekne imal tesisi, 209 çekek yeri ve 23 gemi geri dönüşüm tesisiyle vazgeçilmez bir ekosistem oluşturmuştur.
Öyle ki 2024 yılında gemi geri dönüşüm tesislerimizde 110 gemiye karşılık 585 bin grostonluk söküm süreci gerçekleştirilerek Türkiye, yüzde 8,1’lik hisse ile dünyada 4’üncü sırada, Avrupa’da ise başkan pozisyonda bulunmaktadır” dedi.
“TARAMA FAALİYETLERİ HİÇ ELBET DENİZ YOLLARIMIZIN NEFESİDİR”
Tarama faaliyetlerine de değinen Uraloğlu, “Kıyılarımızdaki tarama faaliyetleri de hiç elbet deniz yollarımızın nefesidir.
Tarama faaliyetlerimiz, denizyolu nakliyatının sürekliliği için kritik kıymete sahiptir. 2003 yılında 1,73 milyon metreküp olan tarama ölçümüz, 2021 yılında yüzde 103 artarak 3,54 milyon metreküplük rekor düzeye ulaşmıştır.
Sadece 2024 yılında ise 728 bin metreküplük tarama faaliyeti gerçekleştirerek bu alandaki kararlılığımızı sürdürmüş bulunuyoruz” diye konuştu.
“GEMİMİZ DÜNYADA YALNIZCA BİRKAÇ ÜLKENİN ÜRETEBİLECEĞİ BİR TEKNOLOJİYE SAHİP”
Uraloğlu, “Bugün, tersaneler ve kıyı yapıları genel müdürlüğümüz koordinesinde İstanbul, İzmir ve Samsun Denizdibi tarama başmühendisliklerimizce 38 deniz vasıtası ve 210 çalışanla denizlerimizin aldığı nefesi güçlendirmeye devam ediyoruz. Şu anda hizmete aldığımız Döker-1 isimli çamur taşıma barcımız da 750 metreküplük kapasitesi, yüklü halde 7,5 Knot’luk suratı ve ortadan açılır yük boşaltma özelliğiyle tarama faaliyetlerimize yeni bir soluk getirecektir.
Yerli tersanelerimizde inşa edilen bu gemimiz, çevreci tasarımı ve faal performansıyla da filomuzun yeni bir gurur kaynağı olmuştur. Tıpkı formda, bugün birinci blok kaynağını yaptığımız Emici Tip Tarama Gemimiz, dünyada yalnızca birkaç ülkenin üretebildiği bir teknolojiye sahiptir.
Türk mühendislerin aklı ve çalışanlarının emeğiyle inşa edilen gemimiz, tamamlandığında limanlarımızın derinliğini koruyarak büyük tonajlı gemilerin güvenliğini sağlayacak, ticaret gemilerimizin yolunu açacak ve deniz ticaret hacmimizi arttıracaktır.
Bu gemimiz de çağdaş teknolojiye ahengi ve fark oluşturan dizaynıyla Türkiye’nin denizcilik vizyonunu bir adım öteye taşıyacaktır” dedi.
