By TEKNOFEST KKTC’de, öğrenciler uçak kazalarını engellemek maksadıyla geliştirdikleri yerli ve ulusal projelerini sergiledi. Uçak Teknolojisi kısmında eğitim gören öğrenciler, uçaklarda yaşanabilecek elektrik kesintileri nedeniyle ortaya çıkan kör iniş tehlikesine karşı tesirli bir tahlil sundu.
Elektrik kesildiğinde, pilotların sıkıntı durumda kalmasını önlemeyi amaçlayan öğrenciler, uçağın egzozundan çıkan atık ısıyı elektrik gücüne dönüştüren özel bir kit tasarladı. Proje grubundan Muharrem Can, “Bu tıp arızalar geçmişte birçok kazaya yol açtı. Biz etraf dostu ve geri dönüştürülebilir bir sistemle bu sorunun üstesinden gelmeyi hedefliyoruz. Projemiz Türkiye’de havacılık alanında bir birincisi simgeliyor” dedi.
GREENTECH EKİBİ, YERLİ VE ULUSAL BİR KİT GELİŞTİRDİ
ALTERNATÖR ARIZASININ YERİNE GEÇİYOR
Proje takımında yer alan Muharrem Can Yılmaz, şunları söyledi:
Hava araçlarında elektrik üretimi alternatör denilen bir modülle sağlanıyor. Bu modül arıza yaptığında, uçak elektrik üretmiyor ve aygıtlar çalışmamaya başlıyor. Bizim projemiz burada devreye giriyor. Ürettiğimiz kit, elektrik üretecek ve aviyonik sistemleri besleyecek. Çoklukla bu çeşit durumlarla karşılaşıldığında, dijital göstergeler kapatılır, bu da pilotun kör bir iniş yapmasına yol açar. Biz bu riski ortadan kaldırmak istiyoruz.
“TÜRKİYE’DE HAVACILIKTA BİR UNSUR İMZA ATTIK”
Yılmaz, kelamlarına şöyle devam etti:
Havacılıkta, elektrik arızalarından ötürü birkaç kaza yaşandığını araştırdık. Şu an bu hususa yönelik çeşitli tahliller olsa da, bizim hedefimiz yenilikçi ve geri dönüştürülebilir bir prosedürle bu tıp durumların önüne geçmek. Projemiz, Türkiye’de havacılık alanında bir birincidir. Kendi laboratuvarımızda, yerli ve ulusal imkanlarla geliştirdiğimiz bu tahlil, Türkiye’nin havacılık bölümüne kıymetli bir katkı sağlıyor.
“ATIK ISIYI VERİMLİ BİR HALDE DÖNÜŞTÜRÜYORUZ”
Proje kadro kaptanı Melike Şerif, şunları söyledi:
Projemiz, piston motorlu eğitim uçaklarının egzozdan çıkan atık ısıyı elektrik gücüne dönüştürmeyi amaçlıyor. Peltier teknolojisi kullanarak, 250 derecelik sıcaklık farkından elektrik üretimi sağlıyoruz. Uçağın motoru çalıştığı sürece bu sistem devreye giriyor ve aviyonik sistemlere daima elektrik sağlıyor. Bu, acil durumlarda inançlı inişi mümkün kılıyor.
“PİLOTLAR ÇİN KÖR İNİŞ KALKIŞ SONA ERİYOR”
Projenin danışmanı Yıldırım Karayel ise, şu tabirleri kullandı:
Uçaklarda elektrik arızalarından ötürü dijital ekranlar kapanabilir, bu da pilotun irtifayı ve uçuş bilgilerini görememesi manasına gelir. Bizim geliştirdiğimiz sistem, egzozdan çıkan atık ısıyı elektrik gücüne dönüştürerek aviyonik sistemleri besliyor ve bu riski ortadan kaldırıyor.
PATENT AŞAMASINDA
Karayel, kelamlarını şu biçimde tamamladı:
Projemiz büsbütün özgün ve öbür projelerden farklı. Türkiye’de daha evvel misal bir proje yapılmamış. Şu anda patent evresindeyiz ve bu süreçte 15 binden fazla kadro başvurusu ortasından dördüncü sırada finale kaldık.
