Türkiye’de uzun yıllar boyunca meskenin maddi yükünü erkeklerin omuzlaması gerektiği istikametinde bir anlayış hakimdi. Aile içi roller, klâsik normlar çerçevesinde şekillenirken, bayanlar daha çok mesken işleri ve çocuk bakımı üzere sorumluluklarla özdeşleştirildi. Lakin bilhassa son yıllarda üniversiteleşme oranının yükselmesi ve toplumsal dönüşümler, bu kalıpları sorgulanır hale getirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 datalarına nazaran, 15 yaş üstü nüfusun iş gücüne iştirak oranı %53,1 olarak ölçüldü. Bu oran erkeklerde %71,4 iken, bayanlarda %35,1 seviyesinde kaldı. Bayanların iş gücüne iştirak oranı erkeklerin gerisinde kalsa da, yıllar içinde artış göstermesi dikkat çekiyor.
Biz de bu dönüşümün toplumdaki yansımasını anlamak için İstanbul sokaklarına çıktık ve Türk erkeklerine eşlerinin çalışmasının kendileri için bir sorun teşkil edip etmediğini sorduk.
GELENEKSEL ANLAYIŞTAN FARKLI YORUMLAR
Görüştüğümüz erkeklerin birden fazla, bayanların çalışıp çalışmamasının ferdi bir tercih olduğu tarafında görüş bildirdi. “Kadın isterse çalışır, kimse karışamaz” diyen iştirakçiler, bu mevzuda özgürlükçü bir tavır sergiledi.
Özellikle genç erkekler ortasında bayanların ekonomik hayata katılmasının hem ferdi hem de toplumsal yarar sağladığı fikri öne çıkarken, birtakım iştirakçiler artan enflasyona dikkat çekerek, “Ev geçindirmek zorlaştı, iki kişinin çalışması artık kaide oldu” sözlerini kullandı.
EKONOMİK GERÇEKLER TOPLUMSAL ROLLERİ DE ETKİLİYOR
Kadınların iş gücüne iştirakindeki artış yalnızca ferdi tercihlerle değil, tıpkı vakitte ekonomik zorunluluklarla da şekilleniyor. Artan hayat maliyetleri, tek maaşla geçinmenin zorluğu, birçok ailede bayanın da çalışma hayatına katılmasını gerekli kılıyor.
İstanbul sokaklarında yaptığımız bu kısa araştırma, toplumda bayanların çalışmasına yönelik olumlu bir değişim yaşandığını gösteriyor. Klasik roller esnerken, ekonomik şartlar bu dönüşümde kıymetli bir etken olmaya devam ediyor.