By İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Bayraklı ve Bornova’da tamamladığı yapı envanter çalışmalarının sonuçları yurttaşlara ulaştırılıyor. Bilimsel usullerle konut niteliğindeki yapıların mümkün bir zelzele esnasında davranışlarının belirlendiği çalışma kapsamında Bornova’da 2 bin 830, Bayraklı’da da bin 14 yapının öbür yapılara oranla öncelikli olarak kıymetlendirilmesi gerektiği belirlendi. Konut sakinlerinin, bakanlık tarafından yetkilendirilen firmalar aracılığıyla ileri tahlil yaptırarak, sarsıntı riskine karşı tedbir almaları gerekiyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sürdürülebilir ömür alanları yaratma stratejisi kapsamında başlattığı Türkiye’nin en kapsamlı zelzele araştırmaları ve risk azaltma projeleri çok istikametli olarak sürüyor. Yapı envanteri, depremsellik-tsunami araştırması ve mikrobölgeleme etüt çalışmalarını birlikte yürüten Büyükşehir Belediyesi, tüm çalışmalardan elde edilen datalarla Sarsıntı Master Planı’nı tamamlayacak.
Çalışmalar iki etap halinde tamamlandı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 30 Ekim 2020 İzmir zelzelesinin en çok etkilediği Bayraklı ve Bornova’da başlattığı yapı envanteri çalışmasını iki ilçede de tamamladı. Bilimsel prosedürlerle konut niteliğindeki yapıların mümkün bir sarsıntı esnasında davranışları belirlendi. Yaklaşık 100 bin yapının bina kimlik dokümanı oluşturuldu. Bina kimlik evrakıyla o bina hakkındaki ruhsat, mimari proje, en yakın toplanma alanı üzere bilgilere süratli ve direkt erişim sağlandı. Çalışmalar 2 etap halinde alanda misyon alan yaklaşık 200 inşaat mühendisi ile sürdürüldü. Bayraklı’da 200 gün Bornova’da da 300 gün süren çalışmaların akabinde, yapıların durumu belgelendi.
İleri tahlil yapılması gereken binalar belirlendi
İzmir Büyükşehir Belediyesi Afet İşleri Dairesi Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, kentin sarsıntı açısından riskli bir pozisyonda olduğunu anımsatarak, “950 binin üzerinde yapı var. Bayraklı ve Bornova’da yapı stokunu inceledik. Yaklaşık 100 bin yapının incelemesini tamamladık. Bu incelemeler hem gözlemsel hem de belediyelerin arşivindeki bilgiler ışığında yapıldı. Çalışmalar kapsamında Bornova’da 2 bin 830 yapı, Bayraklı’da da 1014 yapının, öbür yapılara oranla daha öncelikli olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini belirledik. Bu binalarda ileri tahlil yapılması gerekiyor” dedi.
Yurttaşlar bundan sonra ne yapacak?
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı çalışmaların sonuçları hakkında ilçe belediyelere yazı gönderildiğini tabir eden Hareket Ulutaş Ayatar, yurttaşların bundan sonraki süreçte izleyeceği yolu şu sözlerle anlattı: “İlçe belediyeleri, o binalarda yaşayan yurttaşlara bu bahiste bilgilendirmelerini yapıyor. Apartman idareleri de bir ortaya gelerek çıkan sonuca dair karar verecek. Bizim yaptığımız çalışma, binaların önceliklendirilmesi konusundaydı. Türkiye Bina Zelzele Yönetmeliği ve 6306 sayılı yasa kapsamında belirtilen tahlilin birebir birebiri değil. Lakin onunla uyumlu bir çalışma. Binaların taşıdığı riskler açısından, yapıların önceliklendirilmesini sağladık. Yaptığımız tahliller ve gözlemsel tespitler, öncelikle kendi içerisinde bir sıralamayı ortaya koyuyor. Çalışma kapsamında ‘Bu bina riskli yahut değil’ diyemeyiz. Bunu diyebilmemiz için mevzuatta tarifli usuller var. Biz burada hangi yapı daha öncelikli olarak incelenmeli, bunu belirledik. Çalışmanın sonucunda yurttaşların ilgili tahlilleri yaptırması gerekiyor. Zira bir yapının güvenliğinden bahsedebilmek için ana kılavuzumuz Türkiye Bina Sarsıntı Yönetmeliği ve 6306 sayılı yasa.”
Binalar güçlendirilecek yahut yine yapılacak
Türkiye Bina Zelzele Yönetmeliği ve 6306 sayılı yasa kapsamında yapılacak çalışmalarda, binadan karot alınacak ve beton dayanıklılığı tespit edilecek. Binaya ait tahliller yapıldıktan sonra 6306 sayılı yasa kapsamında bina “riskli” yahut “riskli değil” diye tanımlanacak. Riskli tespit edilen yapılarda yasal süreç başlayacak. Türkiye Bina Sarsıntı Yönetmeliği kapsamında yapılacak sarsıntı performans tahlili çalışmalarında ise bu yapıların can güvenliği açısından riskleri pahalandırılacak. Çalışmaların akabinde yapıların güçlendirilmesi yahut yıkılarak yine yapılması netlik kazanmış olacak.
“Yurttaşlar çalışmalarımızı önemsemeli ve yapılarını ileri tahlile tabi tutmalı”
İzmir Büyükşehir Belediyesi Afet İşleri Dairesi Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, “Eline evrak geçen hemşehrilerimiz ilgili mühendislik ofislerine başvurarak performans tahlili yaptırabilir. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş firmalar da var. Bu firmalara giderek yapılarını 6306 sayılı yasa kapsamında tahlil ettirmeleri gerekiyor. Yapı stokumuz hayli fazla. Zelzele yönetmeliklerindeki esaslı değişimlerin yanı sıra yapı kontrol sisteminin belli bir tarihten sonra yürürlüğe girmiş olması, mevcut yapılarımızın ileri tahlillere tabi tutulması gerektiğini ortaya koyuyor. İzmir zelzele jenerasyonunda yer alan bir kent. Bu nedenle yapılarımızı mümkün bir zelzele riskine karşı daha inançlı hale getirmemiz lazım. Yurttaşlarımızdan yaptığımız ön kıymetlendirme çalışmalarını dikkate almalarını bekliyoruz. Böylelikle daha inançlı yapılara kavuşacağız” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
