By Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komitesi Başkanı ve AK Parti Ankara Milletvekili Fuat Oktay, Rusya’nın Ukrayna’da Paskalya Bayramı hasebiyle ilan ettiği süreksiz ateşkesin barış uğraşlarına kesinlikle müspet katkısı olacağını lakin iki taraf ortasında kalıcı barışın sağlanması gerektiğini söyledi.
Oktay, beraberindeki milletvekili heyeti ile resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği Rusya’nın başşehri Moskova’da, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
TBMM Dışişleri Komitesi olarak Moskova’da bulunduklarını belirten Oktay, Türkiye’nin hem kendi bölgesinde hem de milletlerarası boyutta yürüttüğü faaliyetlerinin yanı sıra Rusya ile birçok mevzuda sıkı işbirliğine sahip olduğunu hatırlattı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin nezdinde bağların yanı sıra ilgili kurumların da bağlarının yeterli formda sürdüğünü aktaran Oktay, parlamentolar ortasında bu bağları geliştirmek ve Türkiye’nin tezlerini anlatmak istediklerini vurguladı.
Rusya-Ukrayna Savaşı ve ateşkes mutabakatı gayretlerinin gündemde olduğunu anımsatan Oktay, bu bahiste da parlamentoların yapabileceği katkıları ele alacaklarını ve yeni gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunacaklarını lisana getirdi.
Rusya’nın da Suriye’de yer aldığını ve yeni idare periyodunda de hala orada iki üssü bulunduğunu tabir eden Oktay, Moskova’nın yeni idare ile birinci haftadan itibaren irtibata geçtiğini ve işbirliğini sağladığını söyledi.
Suriye sorunuyla ilgili olarak da parlamenter diplomasisini kullanmak istediklerini lisana getiren Oktay, “Dolayısıyla o bölgede de yeniden istikrarın sağlanması, kapsayıcı bir idarenin belirlenmesi, bir an evvel bölgenin yine inşası, terörden arındırılması da dahil bütün bu mevzularla tekrar Rusya’yla da son derece yakın işbirliğimiz devam ediyor.” diye konuştu.
Oktay, bütün bu konularda Rusya Parlamentosunun hem üst kanadı hem alt kanadında muhataplarıyla görüşmeler yapacaklarını bildirdi.
-“Esas olan kalıcı barış”
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da Paskalya Bayramı hasebiyle ilan ettiği süreksiz ateşkes hakkında değerlendirmelerde bulunan Fuat Oktay, “Tabii her türlü ateşkes ilanının barış uğraşlarına mutlak halde müspet katkısı olacaktır. Ümit ediyoruz, bu süreksiz olmasın. Bir günlük, iki günlük bir barış yahut ateşkes muahedesi halinde olmasın. Temel olan kalıcı barış.” dedi.
Söz konusu ateşkesin bir “başlangıç” olması temennisinde bulunan Oktay, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ümit ediyoruz, onun da ötesinde kalıcı bir barış muahedesine bir an evvel ulaşılır. Zira bizim buna gereksinimimiz var. Bölge ülkeler olarak buna muhtaçlığımız var. Artık bütün bölge ülkeleri yoruldu, yani savaşmaktan yoruldu, krizlerden yoruldu, öngörülemez bir bölgede bulunmaktan yoruldu. Hasebiyle Türkiye olarak da biz bu çeşit barış görüşmeleri, bölgedeki gerginliğin, savaşların ve çatışmaların azaltılmasıyla ilgili elimizden gelen her türlü katkıyı dün verdiğimiz üzere bugün de vermeye çalışıyoruz.”
Rusya ile Ukrayna ortasında barış görüşmelerine Türkiye’nin mesken sahipliği yapabileceğini bildiren Oktay, Türkiye’nin bu bahiste en istikrarlı, en prensipli ülkelerden birisi olduğunun altını çizdi.
Oktay, Türkiye’nin kendi çıkarlarını değil, bölgenin çıkarlarını düşündüğüne işaret ederek, “Kalıcı bir barışa yönelik herkesin üzerinde hem fikir kalabileceği, tıpkı masada tüm tarafların toplanacağı ve herkesin ortak menfaati çerçevesinde yalnızca bir tarafın kazanacağı değil de ortak menfaat noktasında bir kalıcı bir barışın sağlanmasıyla alakalı Türkiye’nin tezleri ve ilkesel yaklaşımı bu boyuttaydı. Bu devam ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Ankara’nın bu istikametteki bildirilerini iletmeye devam edeceklerini belirten Oktay, askeri alandan fazla tahlilin barış masasında olduğuna inandıklarını lisana getirdi.
-“Türkiye’nin devreye girmesiyle tahıl konusunda kıtlık engellendi”
Fuat Oktay, Karadeniz Tahıl Muahedesi konusunda Türkiye’nin dün olduğu üzere bugün de efor gösterdiğini vurgulayarak, evvelki tahıl mutabakatında da Türkiye’nin ilkesel davrandığına dikkati çekti.
Türkiye’nin devreye girmesiyle dünyada tahıl konusunda kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya kalan ülkelerin bu sıkıntıdan kurtulduğunu hatırlatan Oktay, uygulamalardan kaynaklanan sıkıntılar nedeniyle mutabakatın sonlandığını anlattı.
Rusya’nın tahıl ihracatının mutabakatta olduğu üzere gerçekleşmediğini, Rusya’nın SWIFT sistemine dahil edilmediğini, gönderilen tahılın çoğunun yine Avrupa Birliği ülkeleri üzere gelişmiş ülkelere gittiğini aktaran Oktay, “Tahılın geri kalmış Afrika ülkelerine gitmesi daha çok dilek ediliyordu. Rusya’nın bugün emsal bir koşulu var. Münasebetiyle burada Türkiye olarak biz üzerimize düşen her türlü yeniden katkıyı sağlamaya, vermeye devam edeceğiz.” biçiminde konuştu.
Oktay, BM ve ilgili taraflarla çalışmaya devam edeceklerini bildirerek, Türkiye’nin hem Rusya hem de Ukrayna ile başkanlar düzeyinde hem de ilgili kurumlar ve bakanlıklar düzeyinde itimat temeline dayalı bağlantısını açık tutan muteber ve sayısı çok az ülkelerden biri olduğunun altını çizdi.
-“Türkiye-Rusya bağlantıları hiç olmadığı kadar iyi”
Türkiye ve Rusya ortasındaki bağlantıların hiç olmadığı kadar düzgün olduğuna dikkat çeken Oktay, Rusya ile olan bağların örnek bir nitelik taşıdığını aktardı.
İlişkilerde problemli olan bir çok ülkeye, Rusya-Türkiye alakalarını örnek verdiklerini anlatan Oktay, “Bir bahiste hemfikir olmayabiliriz ancak bu ikili bağlantıların geliştirilmemesi manasına gelmiyor. Hasebiyle hemfikir olduğumuz mevzular vardır. Bunları belirleriz. Bunlar üzerine çalışırız.” dedi.
Oktay, Türkiye’nin en büyük ticaret ortaklarından birisinin Rusya olduğuna değinerek, “Rusya ile münasebetlerin gelişmemesi” diye bir şeyin kelam konusu olamayacağını vurguladı.
Türkiye’nin hem Rusya hem de Ukrayna ile bağlantıları geliştirmesini, yaptırımları bypass etmek için yaptığına yönelik suçlamaları reddeden Oktay, Türkiye’nin asla bu türlü bir yola tenezzül etmeyeceğini ve kartlarını açık oynadığını lisana getirdi.
Rusya ile ticaret hacminin 50 milyar doların üstüne çıktığını söyleyen Oktay, son periyotta yaptırımlardan kaynaklanan ödemelerle alakalı problemler çıktığı için bu sayının biraz düşüş eğiliminde olduğunu, bunun tekrardan yükseleceğini belirtti.
Oktay, Rusya’daki Türk iş insanları ile bir ortaya gelerek onların problemlerini dinleyeceklerini bildirerek, parlamento boyutunda sıkıntıların çözülmesine katkı sağlayacaklarını tabir etti.
Türkiye’ye gelen Rus turist sayısının bu yıl 7 milyonu geçmesini ümit ettiklerini kaydeden Oktay, Rus turistlerin Türkiye’de deniz turizminin yanı sıra kültürel ve inanç turizmine de yöneldiğini kelamlarına ekledi.
Öte yandan, Türkiye’nin Moskova Büyükelçisi Tanju Bilgiç tarafından büyükelçilik konutunda verilen akşam yemeğine katılan Oktay ve beraberindeki heyet, burada Rusya Parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması Uluslararası İşler Komitesi Başkanı Leonid Slutskiy ile bir ortaya geldi.
TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Oktay’a Moskova’daki temasları esnasında, komisyon üyeleri AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız, CHP Düzce Milletvekili Talih Özcan, DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, MHP Erzurum Milletvekili Kamil Aydın ve İYİ Parti Muğla Milletvekili Metin Ergun eşlik ediyor.
