By Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “Son günlerde yolsuzluk argümanları nedeniyle başlatılan soruşturmalar üzerinden de yargının amaç alınmasını üzülerek takip ediyoruz. Şimdi kanıtlar ortaya konulmadan, yargılamalar tamamlanmadan, peşin kararlarla birilerinin hatasız ilan edilmesi ya da mahkum edilmesi, hukuk ve hukuk devleti ile asla bağdaşmaz” dedi. Bakan Tunç, boykot çağrısına ait ise “Boykot daveti akıl alır bir şey değil” ifadesini kullandı.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Kocaeli Kongre Merkezi’nde düzenlenen “Yargı ve İş Dünyası Sempozyumu”na katıldı. Konferansta, ticaret hukukundan kaynaklanan sıkıntılar ve tahlil teklifleri, mukavele hukuku kapsamında yaşanan sıkıntılar ve tahlil teklifleri konuşuldu.
“Kocaeli’nin adliyeye muhtaçlığı olduğunu biliyoruz, bununla ilgili çalışmalar yapıyoruz”
Sempozyumda konuşan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Kocaeli’nin üretim, sanayi ve teknolojinin önde gelen kentlerinden biri olduğunu vurguladı. Kocaeli’nin Türkiye’nin iktisadına kıymetli katkılar sağladığına dikkat çeken Tunç, “Kocaeli’nin adliyeye gereksinimi olduğunu biliyoruz, bununla ilgili çalışmalar yapıyoruz. 1004 bin metrekare kapalı alana sahip proje çalışmamız var. Uygulama projeleri devam ediyor. 25 Ekim’de üretim ihalesini yetiştirmek istiyoruz. Kocaeli’deki fiziki yer gereksinimini karşılama çabası içerisinde olacağız. Kocaeli’miz yeni büyük adalet binasını çoktan hak ediyor” dedi.
“Bugün itibariyle 382 adliye binamız var”
2002 yılında 78 müstakil adliye binası olduğunu fakat bugün itibariyle Türkiye’de 382 adliye binasının bulunduğunu söyleyen Bakan Tunç, “Kapalı alan ölçüsünde 10 kat arttırmış durumdayız. Geçmişte kiralık binalarda faaliyette bulunan yargı mensuplarımız, bugün teknolojik imkanlara kavuşarak, vazifelerini yerine getirmeye çalışıyorlar. Kocaeli’deki bu eksikliği de gidermenin çabası içerisindeyiz” diye konuştu.
Bakan Tunç, Türkiye’nin son 23 yılda çok büyük uzaklıklar kat ettiğine dikkat çekerek, bilhassa yargıda yapılan çalışmaları anlattı. Tunç, yalnızca temel kanunları yenilemekle kalmayıp, anayasada hak arama yollarını artıran, hukuk devletini tahkim eden değerli ıslahatlara imza attıklarını tabir etti.
“Basın özgürlüğü endekslerinde Türkiye’yi İsrail’in daha gerisinde göstermek mümkün mü?”
Yargı alanında değerli anayasa değişikliği yapıldığının altını çizen Bakan Yılmaz Tunç, sözlerine şöyle sürdürdü:
“Anayasa mahkemesinin yapısı, yargıçlar ve savcılar konseyinin yapısı, askeri yargının kaldırılması, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek Yönetim Mahkemesi tüm bunlar tarihe karıştı. Hukuk devleti unsuru güçlendi. ‘Hukuk devleti prensibi güçlendi, Türkiye Cumhuriyeti Devleti demokratik hukuk devletidir’ dediğimde buna itiraz edenler oluyor. ‘Adalet Bakanı neden bunu sürekli neden tekrar ediyor, demek ki bir sorun mi var?’ diyerek tenkitlere maruz kalıyoruz. Türkiye’de hukuk güvenliğinin olmadığına tarafında bir kadro maalesef dezenformasyonlar kelam konusu. Hukuk güvenliği endeksi formunda, masa başında oluşturulmuş, ülkemizi, yargı topluluğumuzu karalamaya yönelik bir kadro endekslerle maalesef haksız ithamlarda da bulunanlar var. Türkiye’nin hukuk güvenliği endeksinde dünya sıralamasında geride olduğunu söyleyenler Türkiye’ye haksızlık yapıyorlar. O listeye baktığımız vakit, ülkemizin üstünde gösterilen birçok ülkede yargı kurumlarının nasıl olduğunu, demokratik seçimlerin bile yapılmadığını gördüğümüzde, bu listenin bir inandırıcılığı kelam konusu değil. Masa başında düzenlenmiş, rastgele bir objektif kritere dayanmayan, ülkemizde röportaj yaptıkları bireylerin bilhassa muhalif sayılan bireylerden, aşikâr ideolojiye sahip bireylerden görüşler alınarak oluşturuşmuş, taraflı listelerle ülkemizin o sıralamada olduğunu söylemek Türkiye Cumhuriyeti Devletine ve yargımıza büyük haksızlık. Basın özgürlüğü endekslerinde Türkiye’yi İsrail’in daha gerisinde göstermek mümkün mü? İsrail son 1 yılda 200’den fazla gazeteciyi öldürmüşken, onların hayat haklarını ihlal etmişken, nasıl İsrail, Türkiye’nin basın özgürlüğü manasında önünde olabilir. Bu mümkün mü? Bilhassa Türkiye hukuk güvenliği noktasında en inançlı ülkelerdendir. Yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı noktasında her zamankinde yargımız bağımsız ve tarafsızdır.”
“Ülkemizin ve yatırımcının menfaatine değildir”
“Hukuk güvenliği olmazsa yabancı yatırımcı Türkiye’ye gelebilir miydi?” diyen Bakan Tunç, “Ülkemize gelen direkt yabancı sermaye meblağı 80 yılda 15 milyar dolar. 2002’den bugüne 23 yılda 273 milyar dolar yabancı sermaye yatırımı geldi. Ülkemiz yüksek standartlı bir demokrasiye kavuştuğu için bu olmuştur ve olmaya devam edecektir. Birileri, bilhassa ülkemiz muhalefeti maalesef Türkiye’yi bu noktada karalayarak, ‘Hukuk güvenliği yok, ey yatırımcı buraya gelmeyin, burada zorlanırsınız’ demek ülkemizin ve yatırımcının menfaatine değildir” diye konuştu.
“7.5 milyon uyuşmazlık arabulucuların önüne gitmiş”
Arabuluculuğun kıymetine dikkat çeken Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “12 yılda uygulama başladığı günden itibaren 7.5 milyon uyuşmazlık arabulucuların önüne gitmiş. Bunun 4.5 milyonu muahede ile sonuçlanmış. 4.5 milyon 9 milyon kişi demek. Yılda ortalama baktığımızda bin uyuşmazlık, neredeyse 700 mahkemenin yapacağı iş arabulucular tarafından çözümlenmiş. Daha da geliştirmenin uğraşı içerisinde olacağız” dedi.
“Boykot daveti akıl alır bir şey değil”
Bakan Tunç, konuşmasına şöyle devam etti:
“Son günlerde yolsuzluk argümanları nedeniyle başlatılan soruşturmalar üzerinden de yargının amaç alınmasını üzülerek takip ediyoruz. Şimdi kanıtlar ortaya konulmadan, yargılamalar tamamlanmadan, peşin kararlarla birilerinin hatasız ilan edilmesi ya da mahkum edilmesi, hukuk ve hukuk devleti ile asla uyuşmaz. Biz masumiyet karinesine ehemmiyet veriyoruz. Lekelenmeme hakkı anayasal bir haktır. Bu mevzuda yaptığımız bilhassa düzenlemelerle, soruşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi imkanları üzere ve öbür ceza mahkemesi kanununda yaptığımız düzenlemelerle bu bahiste masumiyet karinesine daima dikkat çekiyoruz. Fakat devam eden soruşturmalarla ilgili belgenin içeriğini bilmeden, kanıtları görmeden daha birinci andan itibaren ‘Yargı yanlış yapıyor, olamaz, suçsuz’ demek de yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığına aykırı. Bilhassa yargı mensuplarını bu bahiste tehdit etmek, yargıyı karalamaya yönelik beyanlarda bulunmak, sokak daveti yapmak, boykot daveti yapmak gerçek değildir. Daima birlikte yargı sürenini beklemek durumundayız. Aslında soruşturma sonrasında hatalı ile hatasız ortaya çıkacaktır. Boykot daveti akıl alır bir şey değil. İş dünyamız, esnafımız, milletimiz bu boykot davetine prestij etmedi. Bunun hiç kimseye yararı yok. Üretimi durdurmanın, esnafın kepenk kapatmasını sağlamanın kime ne yararı olabilir? Ekonomiyi sarsmaya yönelik uğraşlar milletimiz tarafından takdir görmez, yeri ve vakti geldiğinde yanıtını verir.”
“Hiç kimse yargının yerine geçip, karar dağıtamaz”
“Yolsuzluk soruşturmaları aslında ekonomimiz için kıymetli bir gelişmedir” diyen Bakan Yılmaz Tunç, “Hesap verilebilirlik, şeffaflık, kamu kaynaklarının çarçur edilmesini önlenmeye yönelik yargının tavrı takdir edilmesi gereken ve bilhassa hürmet duyulması gereken bir haldir. Kamu kaynakları hepimizin, tüyü bitmemiş yetimin hakkı çarçur edilirken, yargının buna sessiz kalması mümkün değildir. Yargı yolsuzluk yapandan da, hukuka muhalif davranan da hesap soracaktır. Yapılan budur. Aksi takdirde herkes istediğini yapmaya kalkışır. Yargı süreçlerine ziyan vermeyecek, yargıyı etkilemeye yönelik uğraşlardan kaçınmak gerekir. Yargı bağımsızdır, vazifesini yerine getirir. Hiç kimse yargının yerine geçip, karar dağıtamaz. Bugün yargının attığı her adım, şeffaflıkla gerçekleştirilmektedir. Hukukun üstünlüğüne inanan kimsenin bu süreçten rahatsızlık duymaması gerekir. Yargı ne hatalıyı saklar, ne de suçsuzu lekeler. Kâfi ki hukuk konuşsun. Adalet yerini bulduğunda iktisat güçlenir. Sürece yönelik sabırlı, sağduyu ve adalet temelli yaklaşılması gerektiğini bir kere daha vurguluyoruz. Hukukun üstünlüğüne inanan herkesin bu sürece takviye olması gerektiğini söz etmek istiyorum” formunda konuştu.
“Önemli düzenlemeleri içeren paketler önümüzdeki günlerde milletvekillerimizin huzuruna arz edilecek”
Geciken adaletin adalet olmadığına dikkat çeken Tunç, “Yargının adil ve süratli karar verebilmesi ile ilgili olarak önlemlerimizi almaya devam ediyoruz. Mevzuatın yenilenmesine yönelik çalışmalarımıza hala devam ediyoruz. Yargı Islahatı Strateji Evrakımızı 23 Ocak’ta Cumhurbaşkanımız açıklamıştı. Orada 264 gaye var. Bu amaçların içerisinde kurumsal kapasitenin daha da güçlendirilmesi ve süreçlerin hızlandırılmasına yönelik bir kadro yenilikler var, gayelerimiz var. Ceza adaleti sisteminin aktifliğini artırmaya yönelik, soruşturma basamağı, kovuşturma evresi ve infaz evresi 3’ü de birbirinden pahalı kademeler. Toplumu kabahatten muhafazaya yönelik değerli düzenlemeleri içeren paketler önümüzdeki günlerde milletvekillerimizin huzuruna arz edilecek. Hukuk yargılarının gecikmeksizin sonuçlandırılması ile ilgili alacağımız önlemler, sadeleştirmeler var. Duruşmalarla ilgili uzun sürmemesi, ceza davalarında duruşmaların kesintisiz devam etmesi, orta vermeden karara ulaşılması, kanıtların baştan toplanmış olması tüm bunlar bilhassa uygulamadan kaynaklanan bir ekip sorunları çözecek. Kıymetli tespitlerimiz oldu. Bunu yaparken masa başında bu değerlendirmeleri yaptık. 1-1,5 yıl tüm taraflarla görüştük. Hukukçularımızla görüştük, akademisyenlerimizden görüş aldık, hukuk fakültelerimizden, barolarımızdan ve yargıda misyon yapan yargıçlarımız, savcılarımızdan tüm kademelerden aldığım görüşler ve vatandaşlarımıza da açtık. Vatandaşlarımız internet yoluyla bize ulaştı. 55 bine yakın görüş vatandaşlarımızdan geldi. Tüm bunlar derlenerek bir 264 öncelikli amacı belirledik. Önümüzdeki 2029 yılına kadar geçecek süreci takvimlendireceğiz. Adalete erişime kolaylaştırmaya yönelik, bilhassa kimi düzenlemelerimiz olacak. Birinci yargı paketimiz ceza adaleti sistemi ile ilgili. 39 unsurluk paket hazırlığımız oldu. Bilhassa ceza adaletinde son yıllarda karşılaştığımız birçok sorunu çözmeye yönelik, kabahat ve suçluyla uğraşa yönelik, bilişim hataların önlenmesi ve yargısal süreçlerin aktifliğiyle ilgili, toplumu rahatsız eden trafik kabahatleri bilhassa mahpus cezasını gerektirenler bu pakette. Ceza adaleti sistemiyle ilgili birinci paketi milletvekillerimizin önüne çok kısa müddette arz etmiş olacağız” diye konuştu.
“Artık hukuk fakültesine bu formda geçiş söz konusu olmayacak”
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, hukuk fakültelerindeki kaliteyi artırmanın kıymetli olduğunu da aktararak, “Hukuk fakültelerinde muvaffakiyet sıralaması, hukuk fakültelerinde girişte birinci 100 bine girme kaidesini bu yıldan itibaren getirmiş bulunuyoruz. Artık Türkiye’nin en başarılı öğrencileri hukuk fakültesine girerek eğitim alacaklar. Hukuk fakültelerine dikey geçiş, ikinci öğretim üzere sistemleri YÖK Liderimiz ile görüşerek kaldırdık. Artık hukuk fakültesine bu halde geçiş kelam konusu olmayacak. Hukuk mesleklerine giriş imtihanının da çok yararlı olacağını düşünüyoruz. Geçen eylül ayında ilk sınavı yapmıştık. Nisan sonunda da 2’nci sınav yapılacak. Artık hukuk fakültesi mezunları avukatlık stajına başlayabilmek için önce bu sınavı geçmeleri lazım. Hakim-savcı olabilmek için imtihana girmeden bunu geçmeleri lazım. Tekrar başlattığımız bir öbür sistem hakim, savcı yardımcılığı. Artık hakim savcı adaylığını bıraktık yerine 3 yıl süren hakim-savcı yardımcılığına geçtik. 2 bin 75 hakim-savcı yardımcımız misyonlarına başlamış bulunuyorlar. Usta-çırak ilgisi içerinde yetişecekler. Hem vazife yapacaklar hem de uygulama yapacaklar. Şimdi mesleğe kabul edilmedikleri için karar verme noktasında yetkileri olmayacak ancak kürsüye daha donanımlı halde çıkacaklar” dedi.
“2 milyon 383 bin 924 iş uyuşmazlığından 1 milyon 112 bin 189’u muahede sağlanmış”
Arabuluculuk sisteminin değerli bir kısmını iş uyuşmazlıklarının teşkil ettiğini vurgulayan Yılmaz Tunç, “İşçi ile patronun dostça bir biçimde barışarak masadan kalkmasını çok önemsiyoruz. Bu, toplumsal barışa hizmet eden değerli bir durum. Bu manada da iş uyuşmazlıklarındaki zarurî dava arabuluculuk muvaffakiyetle sürüyor. Bugüne 2 milyon 383 bin 924 iş uyuşmazlığı arabulucuların önüne gelmiş, 1 milyon 112 bin 189 mutabakat sağlanmış. Dava kuralı arabuluculuk olmasaydı iş mahkemelerimizin, 9. Hukuk Dairemizin iş yükü çok daha artmış olacaktı. Mecburî arabuluculukta muvaffakiyet oranı yüzde 47. ihtiyari arabuluculukta muvaffakiyet oranı yüzde 90’ları aşıyor. Ortalamaya baktığımız vakit yüzde 65 üzere bir muvaffakiyet olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
“Yarı yarıya uyuşmazlıkların mutabakatla sonlandığını görüyoruz”
Son yıllarda yaşanan kira uyuşmazlıklarının da mecburî arabuluculuk kapsamına alındığına değinen Bakan Tunç, yüzde 25 kaidesi nedeniyle bir kadro istenmeyen, tatsız olayların yaşandığını söyledi. Tunç, “Bunların artık ortadan kalktığını görmek memnuniyet verici. Natürel arabuluculuğun burada çok büyük katkısı oldu. Geçen yıl 1 Eylül’den itibaren kira uyuşmazlıklarında, paydaşlığın giderilmesi davalarında, kat mülkiyetinden doğan davalarda, komşuluk hukukundan doğan davalarda, bir de ziraî hizmet kontratlarından bunlarla ilgili zarurî arabuluculuğu getirdikten sonra bilhassa kiralarda baktığımız vakit neredeyse yarı yarıya uyuşmazlıkların muahedeye sonlandığını görüyoruz” biçiminde konuştu.
“Kira uyuşmazlığı müracaatlarından 127 bin 418’i mutabakat ile sonuçlandı”
1 Eylül 2023’ten itibaren yapılan kira uyuşmazlığı müracaat sayısının 348 bin 341 olduğunu belirten Tunç, “Bu müracaatlardan 127 bin 418’i mutabakat ile sağlanmış. Vatandaşımız, adliyeye gitmeden, uzun sürecek yargılama sürecine muhatap olmadan haklarına kavuşmuş oluyorlar. Bunlar memnuniyet verici” tabirlerini kullandı.
“Biz de birinci imza atan ülkelerdeniz”
Arabuluculuğu ‘Singapur Sözleşmesi’ ile milletlerarası alana taşındığını kaydeden Bakan Tunç, “Ulusal düzeyde bir tahlil prosedürü, milletlerarası sitemde 57 ülkenin imza attığı, biz de birinci imza atan ülkelerdeniz. Memleketler arası yatırımcı açısından da bu mukaveleye imza atmamız çok olumlu” dedi. – KOCAELİ
