By ‘Hukuk Mahkemelerinin Aktifliğinin Artırılması Çalıştayı’ törenine katılan Adalet Bakanı Tunç, “2020 yılından bugüne kadar e-Duruşma sisteminin kurulu olduğu 2 bin 972 Hukuk mahkemesinde toplam 3 milyon 289 bin e-Duruşma yapıldı. 2019’dan bu yana 285 milyon 190 bin adet e-tebligat gönderildi. Bu yolla 20 milyar 128 milyon 837 bin lira tasarruf sağladık. Böylelikle 169 bin 688 ağacı kesilmekten kurtardık. 9 bin 982 ton kağıt tasarrufu sağladık” ifadelerini kullandı.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Dikmen Hakimevi’nde düzenlenen ‘Hukuk Mahkemelerinin Aktifliğinin Artırılması Çalıştayı’ merasimine katıldı. Programa Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Gökhan Karaköse, Türkiye Barolar Birliği Lideri Erinç Sağkan ile yargı mensupları ve akademisyenler katıldı.
Hukuk devletinin, sadece kanunların varlığıyla değil, o kanunların adil, tarafsız ve aktif biçimde uygulanmasıyla mana kazandığını söz eden Tunç, bu pahalı uygulamanın kalbinde, yargılama hukukunun yer aldığından bahsetti.
“Usülün olmadığı yerde adalet değil, keyfilik karar sürer”
Bakan Tunç, yargılama hukukunun şahısların hakkını ararken karşılaştığı birinci kapı olduğunu söyleyerek, “Adalete yürünen yolun meşruiyet desteğidir. Yargılama hukuku, yani usülhukuku; hukuk sistemimizin sessiz lakin derinden işleyen bir alanıdır. Bu nedenle yöntem hukukunun felsefi temeli, bireylerin hakikat arayışına duyulan hürmete dayanır. Yargılama hukuku, sırf hal ve yöntem problemi değildir. Bu alan yalnızca, bir doküman ya da bir kanıt hangiaşamada sunulmalı? Veya hangi müddet; ne vakit işlemeli? sorularının yanıtı da değildir. Yöntem, formu adaletin gerisindeki ahlaki nizamın ismidir. Zira adalet sırf, neyin söylendiğiyle değil, nasıl söylendiğiyle de ilgilidir. Bu tarafıyla Hukuk tarzı, özünde bir terbiye sistemidir. Keyfiliği sınırlayan, meçhullüğü reddeden, her tarafı eşit koşullarda dinleyen bir adalet anlayışının sözüdür. Yöntemin olmadığı yerde adalet değil, keyfilik karar sürer. Keyfiliğe teslim edilen bir karar, hukuken hakikat olsa bile vicdanen eksiktir. Adabın yanlışsız işlemediği yerde, hak batıl olur; biçimin çarpıtıldığı yerde öz bozulur. Bu nedenle yargılama hukuku, adalet arayışına; ahlakla, hakkaniyetle ve insan onuruna hürmetle yanıt vermenin yoludur” sözlerinde bulundu.
Son 23 yılda yapılan reformlardan bahseden Tunç şöyle konuştu:
“Son 23 yıldır; her adımda, yargı sistemimizin daha adil, süratli ve erişilebilir olabilmesi için gerekli altyapıyı oluşturduk ve güçlü bir hukuk devleti anlayışını inşa etmek için kararlılıkla adımlar attık. Islahatlarla, adaletin en yüksek ve en güçlü teminatı olan yargının işleyişini daha da güçlendiriyor. Toplumun adalet arayışına, inançla karşılık verebilen bir yargı sistemi inşa ediyoruz. Bu anlayışla temel kanunlarımızı, çağın gereklerine ve milletimizin gereksinimlerine uygun şekilde yeniledik. Ceza Kanunu, Borçlar Kanunu, Ticaret Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Kanunu üzere bütün temel kanunları yeniledik. Bildiğiniz üzere 2011 yılında,yaklaşık 85 yıldır yürürlükte olan, bin 86 sayılı Hukuk Yöntemi Muhakemeleri Kanunu’nu yürürlükten kaldırarak; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununu yürürlüğe koyduk. Kanunu yaparken; bir taraftan vaktin ruhuna uygun olarak toplumsal ve toplumsal alanda meydana gelen değişimler ile bu değişimlerin getirdiği gereksinimleri dikkate alarak yeni ve çağdaş bir medeni usul kanunu yapılmasını amaçladık.”
Hukuk yargılaması alanındaki uygulama deneyimini Kanun’a yansıtmaya çalıştıklarını vurgulayan Bakan Tunç, yeni kanunla birlikte bilişim ve teknoloji alanındaki gelişim ve değişimleri dikkate alarak adalete erişimi hızlandırmaya, yargılamaları sadeleştirilmeye ve yargılama maliyetlerini en düşük düzeye indirmeye çalıştıklarından bahsetti.
“Birçok alanda hukuk mahkemelerinin aktifliğini güçlendiren düzenlemeyi hayata geçirdik”
2011 yılından itibaren birçok yeniliği daha hayata geçirdiklerini tabir eden Bakan Tunç, “Adli yardımdan yararlanılmanın kolaylaştırılmasından, bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçirilmesine ve aktifliğinin artırılmasına; Tahkimin işlerliğinin güçlendirilmesinden, yargılamanın makul müddette sonuçlandırılmasını için kesin mühletlere ait düzenlemelere; vatandaşlarımıza ağır bir mali yük getiren ve hak arama hürriyetini zedeleyen kanıt avansının, dava açılırken mahkeme veznesine peşin olarak yatırılması zorunluluğunun kaldırılmasından, sulh ve arabuluculuğun aktifliğinin arttırılmasına; ön inceleme duruşmasının daha faal bir formda yapılması ve bu etaptan beklenen yararın artırılmasına yönelik düzenlemeler yapılmasından, silahların eşitliği ve adil yargılanma prensiplerini güçlendiren değişikliklere; toplu mahkemelerin uyumlu, verimli ve tertipli çalışmasının sağlanmasından, istinafın kapsamının genişletilmesine; kadar birçok alanda hukuk mahkemelerinin aktifliğini güçlendiren düzenlemeyi hayata geçirdik” dedi.
“2020 yılından bugüne kadar e-Duruşma sistemiyle 3 milyon 289 bin e-Duruşma yapıldı”
Ses yahut manzara nakli yoluyla duruşma yapılmasına imkan sağlayan e-duruşma tarzını düzenlediklerini belirten Tunç, “Uygulamanın başladığı 2020 yılından bugüne kadar e-Duruşma sisteminin kurulu olduğu 2 bin 972 Hukuk mahkemesinde toplam 3 milyon 289 bin e-Duruşma yapıldı. Tekrar makul müddette yargılamayı korumak için daha hızlı ve daha az maliyetli bir irtibat yolu olması nedeniyle e-tebligat sistemine geçtik. 2019’dan bu yana 285 milyon 190 bin adet e-tebligat gönderildi. Bu yolla 20 milyar 128 milyon 837 bin lira tasarruf sağladık. Böylelikle 169 bin 688 ağacı kesilmekten kurtardık. 9 bin 982 ton kağıt tasarrufu sağladık” tabirlerinde bulundu.
“Kira davalarında arabulucuya müracaat sayısı 356 bin 953’ü buldu”
Alternatif Uyuşmazlık Tahlil Yolları hakkında konuşan Tunç, “İhtiyari ve zarurî arabuluculukta 2013’ten bu yana toplamda; 7 milyon 591 bin müracaat yapılmış, 4 milyon 614 bini mutabakatla sonuçlanmıştır. Bu noktada muvaffakiyet oranı yüzde 63’dür. Ayrıyeten 7. yargı paketiyle 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren; Arabuluculuğun kapsamını daha da geliştirdik. Bu kapsamda kira davalarında arabulucuya müracaat sayısı 356 bin 953’ü buldu. Bu müracaatlardan 128 bin 922’si mutabakatla sonuçlandı. Bu da demek oluyor ki, 257 bin vatandaşımızın uyuşmazlığının yargıya taşınmadan barışçıl yolla çözümlenmesini sağlamış oluyoruz” tabirleriyle konuşmasını noktaladı. Program fotoğraf çekiminin akabinde noktalandı. – ANKARA
