By Türkiye Varlık Fonu (TVF) Genel Müdürü Arda Ermut, “Geleceği sağlam temeller üzerine inşa edebilmek için finansal dönüşümde başarılı olmamız, bu dönüşümü gerçekleştirmemiz lazım. Fakat bunların başında günümüz koşullarına uygun finansal ve dönüşümü destekleyecek yapıları oluşturmakla ilgili adımları da gecikmeden atmak gerekiyor.” dedi.
Ermut, Boğaziçi Üniversitesinin mesken sahipliğinde “Belirsizlik Çağında Finansal Dönüşüm” temasıyla düzenlenen Boğaziçi Üniversitesi Finans Doruğu 2025’teki konuşmasında finansal dönüşümün mahallî ve global ölçekteki tesirlerine değindi.
Küresel ölçekteki birtakım belirsizliklere ve dalgalanmalara işaret eden, Kovid-19 salgınının tesirleri sürerken güç krizleri, tedarik zinciri problemleri, iklim değişikliği, global enflasyon üzere pek çok faktör ve bunlara eklenen küresel ve bölgesel seviyedeki öteki etkenlerin günlük hayatta pek çok alanı etkilediğine dikkati çeken Ermut, “Bu nedenle sadece şirketlerin değil ya da özel dal tarafındaki aktörlerin değil, kamu tarafındaki aktörlerin, devletlerin, kamu yapılarının da bu belirsizlik ortamında daha esnek, daha dirençli, daha öngörülü olması gerektiği, kendilerini buna nazaran dönüştürmeleri gerektiği bir devirdeyiz. Türkiye olarak biz bu dalgalanmalara çok yabancı değiliz. Türkiye bu tip krizleri çok yaşadı ve bulunduğu bölge prestijiyle bu tip durumlarla baş etmeyi öğrenmesi, bu yetenek setini, başta özel bölüm olmak üzere her bölümünde toplumun geliştirilmesi gereken bir topluluk olarak biz hayatta kalmayı başardık.Yatırımcılara da yıllarca bunu söyledik.” diye konuştu.
Ermut, “Devamlı birebir soruları sorup durmak yerine bölgede bu manada oluşmuş olan deneyimden, yeteneklerden istifade etmenin yolunu bulmanın, küresel şirketlerin bilhassa fırsatlar barındıran bu bölgede başarılı olmaları açısından çok kıymetli olduğunun daima altını çizdik. Şu andaki durumda da baktığımızda artık bu sorunların coğrafyamızda sonlu bir durum olmadığı, büsbütün küresel bir sorun halinde bütün devletleri, ülkeleri, ekonomileri tehdit ettiğini görüyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“Yeşil finansman, dijital para sistemleri üzere ögeler ülkemizin finansal geleceğinde daha aktif roller oynamaya başladı”
Ermut, sürdürülebilir ve güçlü yatırımlara odaklanmanın kıymetine vurgu yaparak “Geleceği sağlam temeller üzerine inşa edebilmek için bu mevzuda başarılı olmamız, bu dönüşümü gerçekleştirmemiz lazım lakin bunların başında günümüz koşullarına uygun finansal ve dönüşümü destekleyecek yapıları oluşturmakla ilgili adımları da gecikmeden atmak gerekiyor. Bu süreçte ekonomik altyapımızı güçlendirecek stratejik adımları atmak artık ertelenemez bir gereklik halini aldı.” sözlerini kullandı.
Bugün finansal stratejilerin merkezine yerleşen kimi temel ögelere dikkati çeken Ermut, sürdürülebilirlik, dijitalleşme, şeffaflık, toplumsal yarar üzere kavramların yalnızca ekonomik getiriyi sağlayan projelerin ötesine geçtiğini, birebir vakitte çevresel ve toplumsal etkiyi de yaratmayı amaçlayan süreçlere dönüştüğü bir vakitte bulunulduğunu söyledi.
Ermut, şöyle devam etti:
“Ülkemiz süreçlere en süratli ahenk sağlayan ülkelerden kaçınılmaz olarak biri haline gelmeye aday. Bunu tam olarak gerçekleştirdiğimizi söylemek olağan ki savlı olur ancak bu hususta en büyük avantaja sahip, bunu yapabilecek ülkelerden biri olduğumuz da ortada. Yeşil finansman, dijital para sistemleri, yenilikçi ödeme altyapıları üzere ögeler ülkemizin finansal geleceğinde gittikçe daha aktif roller oynamaya başladı.”
“Zorluklarla çaba edebilme kabiliyetimiz hem devletimizin hem de milletimizin DNA’sında var”
Bu çeşit dönüşüm süreçlerinde yalnızca yeni finansal araçların değil, krizlere karşı geliştirilen reflekslerin de değerli olduğunu belirten Ermut, “Zorluklarla çaba edebilme kabiliyetimiz hem devletimizin hem de milletimizin DNA’sında var.” dedi.
Ermut, bu manada Türkiye’de yapılan çalışmalar ve hayata geçirilen projeler hakkında bilgi vererek Varlık Fonu, Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi üzere yapıların kurulmasının, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin hayata geçmesinin dönüşüme gereksinim veren yanıtlar ortasında yer aldığını anlattı.
“Bu finansal dönüşüm sürecinde Türkiye Varlık Fonunun üstlendiği rolü daha net tabir etmek gerekirse bilhassa kamu kaynaklarının özel kesim mantığıyla yöneten bir modelle çalışan bir yapının oluşturulması, hem yatırım yapılan bölümlerde somut sonuçlar elde edilmesi hem de milletlerarası ölçekte itimat veren bir finansal aktörün ortaya çıkarılması ismine ülkemiz ismine değerli.” diyen Ermut, şunları kaydetti:
“Dünyada değişik Varlık Fonu modelleri var. Değerli bir kısmı ve çok bilinen modeli de bir ticari fazlaya dayanan bir nakit birikiminin kullanılması hedefiyle kurulmuş, bilhassa Körfez ülkelerinde modelini gördüğümüz fonlar lakin daha sonra,özellikle bu belirsizlik ortamında, stratejik yatırımların gerçekleştirebilmesi ismine devletler bir tahlil olarak stratejik yatırımları yapacak varlığa dayalı fonların da oluşturması yolunda gitmeye başladılar. Dünyada bildiğiniz kimi başarılı örnekleri var. Ülkemiz de bu adımı,biraz tahminen geç de olsa, muadillerine nazaran 2016’da atmış oldu ve artık bilhassa Batı’daki kimi gelişmiş ekonomilerde de artık ulusal varlık mevzularının kurulmasına yönelik adımların atılmaya başladığını gördük.”
Ermut, “Şu anda Amerika’da bu önemli bir gündem, İngiltere’de bu türlü bir adım atıldı. Doğal burada baktığımızda bu tartışmaların devam edeceğini öngörmek de sıkıntı değil ancak en azından bir varlık fonu ülkede ne yapabilir, neden bu türlü bir şeye muhtaçlık vardır ve somut olarak nelere katkı sağlayabilir, baktığımızda, ülkemizde en azından bunun yavaş yavaş örneklerini başarılı örneklerini görmeye başladığımızı söyleyebiliriz. Bunun gururunu yaşıyoruz.” dedi.
“At yarışlarında 900 milyon dolar olan bir ciroyu bir senede neredeyse iki katına,1,8 milyar dolara çıkardık”
Türkiye’de Varlık Fonunun kurulmasıyla birlikte yaşanan gelişmeler ve ilerlemeler ile bu çerçevede hayata geçirilen örnekler hakkında iştirakçilere bilgi veren Ermut, Türkiye Sigortadan bahsetti.
Ermut, “Biz bunu 285 milyon dolarlık bir finansmanla bir süreçle kurduk. Bugün Türkiye Sigorta üç tane kamu bankamızın sigorta şirketini alıp birleştirerek şu anda 2,2 milyar dolar piyasa kıymetine ulaşmış, dalının en önde gelen şirketi olarak kamumuzun değerli bir kıymeti olarak ortaya çıkmış durumda.” diye konuştu.
“Yine enteresan bir başlık tahminen lakin başka varlık fonlarının da yavaş yavaş eğildiği ve başarılı bir biçimde işletmeye başladığı bir örnek olduğu için bizim için de enteresan.” diyen Ermut, konuşmasına şöyle devam etti:
“Şans oyunlarında 2017’de devletimizin tamamına sağlanan toplam 600 milyon dolarlık bir ciromuz varken 2024’te Varlık Fonumuzun devralmasından sonra bu ciro yaklaşık 2,25 milyar dolara çıktı. Hem kamu tarafına, bilhassa vergi manasında, daha çok gelir sağlayan, tıpkı vakitte varlık bahsimizin değerli projeleri için kaynak sağlayan bir yapıya getirmiş durumdayız. Birebiri talih oyunlarına misal at yarışlarında da tıpkı biçimde. Neredeyse 900 milyon dolar olan bir ciroyu bir senede neredeyse iki katına, 1,8 milyar dolara çıkardık ve bu türlü devam etmek konusunda bir eğilim var.”
“Çok gurur duyulacak bir alan değil tahminen ancak biliyorsunuz burada değerli nokta yasa dışı tarafına karşı devletlerin verdiği savaş.” diyen Ermut şu noktalara dikkati çekti:
“Maalesef bu türlü bir muhtaçlık var, bu yapılıyor. Ne kadar çok rekabetçi olursanız o kadar çok rekabet etme imkanınız var ve maalesef yasa dışı bahsin talih oyunlarının da neleri finanse ettiğini günümüzde biliyoruz. Çok büyük bir alandan bahsediyoruz, terörünün finansmanından tutun, birtakım öbür yasa dışı alanlar üzere. Münasebetiyle devletlerin bu bahiste verdiği çalışma uğraş kıymetli bir hale geldi. Türk Telekom paylarının yüzde 55’ini satın aldık. O payları de 1,65 milyar dolara satın almıştık. Yalnızca aldığımız yüzde 55’lik payın şu anda aşağı üst bedelinin 1 milyar dolar arttığını söyleyebiliriz, ki burada atılacak daha çok adım var lakin işin bir de stratejik tarafı var, fiber altyapıyı taşıyan şirket olması üzere…”
Örneklerin tamamının Varlık Fonunun neler yapabileceği hakkında da fikir verdiğine dikkati çeken Ermut, devletlerin Varlık Fonu üzere yapılarla finansal belirsizlik ortamında karşılıklarını geliştirmeye başladığını söyledi.
Ermut, “Varlık Fonumuzun gayeleri ortasında değerli başlıklardan biri gelecek kuşaklara iktisadı güçlü bir ülke bırakmak. Bizler de bu maksat doğrultusunda Türkiye Varlık Fonu olarak stratejik yatırımlarla sermaye takviyesi sağlamaya, finansal piyasaların derinleşmesine katkı sunmaya ve ülkemizin ekonomik gücüne dayanak vermeye inşallah devam ediyor olacağız.” diye konuştu.
